Z ESTRADY NA EKRAN. Muzycy w filmach – część III
Frank Sinatra
Grał dużo i chętnie. Po załamaniu kariery na przełomie lat 40. i 50. otrzymał drugą szansę w postaci drugoplanowej roli w Stąd do wieczności Freda Zinemmanna. Dobrze wykorzystał tę szansę – za portret żołnierza Maggio dostał Oscara i Złoty Glob oraz kolejne propozycje filmowe. Najlepszy był jako psychopatyczny morderca w Nagle Lewisa Allena, uzależniony od heroiny hazardzista w Złotorękim Ottona Premingera i weteran na tropie rządowego spisku w Przeżyliśmy wojnę Johna Frankenheimera. Próbował też swoich sił jako reżyser, co poskutkowało filmem Najodważniejsi z wrogów. Jedno jest pewne: kiedy grał, robił to po swojemu.
Will Smith
Przykład komercyjnie satysfakcjonującego przeszczepu z estrady na ekran. Od niewysokich lotów sitcomu Bajer z Bel Air Andy’ego i Susan Borowitzów, poprzez przeboje Bad Boys Michaela Baya, Dzień niepodległości Rolanda Emmericha i Faceci w czerni Barry’ego Sonnenfelda, aż po Oscara, Złoty Glob i BAFTA za Kinga Richarda: Zwycięską rodzinę Reinaldo Marcusa Greena. Posiada zdanie na każdy temat i nie zawaha się go wypowiedzieć przy każdej możliwej okazji. Jest wszędobylski do tego stopnia, że swego czasu powstała petycja, aby zaniechać wywiadów z aktorem i nie dawać mu głosu. Ostatnio znany głównie z publicznych aktów przemocy.
Snoop Dogg
Raper, tekściarz, producent, osobowość medialna, aktor i pornograf. Pojawia się zarówno w kinie i telewizji, jak i w dokumentach i filmach przeznaczonych na rynek wideo. Lista jego aktorskich popisów jest długa, choć zazwyczaj wypełnia drugi i trzeci plan – tak jak w Dniu próby Antoine’a Fuquy, gdzie wcielił się dilera o pseudonimie Blue, czy w Plażowym haju Harmony’ego Korine’a, w którym zagrał rozerotyzowanego piosenkarza R&B. Gdy zaś reżyserzy powierzają mu główną rolę, kończy się to klęską, czego dowodem Bones Ernesta R. Dickersona. Problem polega na tym, że kogo by Snoop Dogg nie zagrał, zawsze gra Snoop Dogga.
Britney Spears
Garść cameos i jedna rola w Crossroads – Dogonić marzenia Tamry Davis. Dlaczego tylko jedna? Wystarczy obejrzeć film i wszystko stanie się jasne.
Spice Girls
Kolektywnie wystąpiły w piramidalnej bzdurze Spice World Boba Spiersa, indywidualnie migały w produkcjach filmowych i telewizyjnych. Bez sukcesów.
Tomasz Stańko
Prekursor europejskiego free jazzu był uznanym kompozytorem muzyki filmowej, telewizyjnej i teatralnej. Brudny i zarazem liryczny ton jego trąbki można usłyszeć m.in. w Klubie profesora Tutki Andrzeja Kondriatuka, Idolu Feliksa Falka, Pożegnaniu z Marią Filipa Zylbera, Łóżku Wierszynina Andrzeja Domalika, Poniedziałku Witolda Adamka i Ciszy Michała Rosy. W tych dwóch ostatnich filmach muzyk zagrał również drobne epizody; u Adamka był szemranym właścicielem hurtowni, u Rosy zaś – trębaczem w klubie techno. Kompletnie nie mam zacięcia aktorskiego – przyznawał Stańko i trudno się z nim nie zgodzić.
Ringo Starr
Najbardziej niepozorny z Beatlesów okazał się najbardziej wszechstronnym i rozchwytywanym aktorem. Niewykluczone, że na ekranie sprawdzał się lepiej niż za bębnami (jak powiedział John Lennon: Ringo nie jest najlepszym perkusistą na świecie, on nawet nie jest najlepszym perkusistą w The Beatles). Grywał głównie w komediach: Candy Christiana Marquanda, Lisztomania Kena Russella, Christian Czarodziej Josepha McGratha i Jaskiniowiec Carla Gottlieba. Występował też w musicalach (Syn Drakuli Freddiego Francisa), dramatach (That’ll Be The Day Claude’a Whathama) i westernach (Ślepiec Ferdinando Baldiego).
Kazik Staszewski
Skromna filmografia lidera Kultu jest zdominowana przez przezabawne, parodystyczne produkcje zespołu filmowego Skurcz: Bułgarski pościkk, Wściekłe pięści Węża i Sarnie żniwo, czyli pokusa statuetkowego szlaku. Jedyną „poważną” rolę zaliczył Kazik w ponurym Rozdroże Cafe Leszka Wosiewicza, gdzie pojawił się jako autor muzyki i komentator ekranowych wydarzeń. Jego melodeklamacje sprawdzają się na płytach, ale na ekranie zabrzmiały sztucznie i nienaturalnie, odzierając fabułę z jakiegokolwiek autentyzmu – a przecież scenariusz powstał na podstawie prawdziwej historii napadu na bank, w którym zginęły cztery osoby.
Justyna Steczkowska
Zjawiskowa wokalistka, ale aktorka z niej żadna. Po epizodach w Billboardzie Łukasza Zadrzyńskiego i porzuconym serialu Zaklęta dostała czołową rolę w Na koniec świata Magdaleny Łazarkiewicz. Nie potrafiła udźwignąć tej kreacji, była sztuczna i zmanierowana. Później przerzuciła się na teatr.
Sting
Natrętny pracownik stacji benzynowej w Radio On Christophera Petita, przywódca modsów Ace w Kwadrofonii i baron Frankenstein w Oblubienicy Frankensteina (oba w reżyserii Franca Roddama), groteskowy łotr Feyd-Rautha w Diunie Davida Lyncha, socjopatyczny manipulator Martin w Syropie z siarki i piołunu Richarda Loncraine’a, kochliwy Mick w Obfitości Freda Schepisiego, nieszczęsny kochanek Daniel w Julii i Julii Petera Del Monte, małomówny barman J.D. w Porachunkach Guya Ritchiego – to tylko niektóre z sugestywnych ról Matthew Gordona Sumnera. Najlepszą z nich jest bez dwóch zdań Finney, powściągliwy właściciel klubu jazzowego w kapitalnym filmie neo-noir Burzliwy poniedziałek Mike’a Figgisa. To obraz godny polecenia z jeszcze jednego powodu: wątek fabularny dotyczy występu polskiego zespołu Kraków Jazz Ensemble, a w pewnej scenie słychać czystą polszczyznę.
Barbra Streisand
Odniósłszy sukces na Broadwayu, zamarzył się jej splendor gwiazdy filmowej. Dopięła swego, dostając Oscara za Zabawną dziewczynę Williama Wylera i Narodziny gwiazdy Franka Piersona. Inne ważne filmy: Hello, Dolly! Gene’a Kelly’ego, No i co, doktorku? Petera Bogdanovicha, Tacy byliśmy Sydneya Pollacka oraz Yentl, który sama wyreżyserowała.
Joe Strummer
Preferował wyraziste epizody u niezależnych twórców: Walker i Z piekła rodem Alexa Coxa, Candy Mountain Roberta Franka i Rudy’ego Wurlitzera, Mystery Train Jima Jarmuscha. Uważny widz wypatrzy go również w Królu komedii Martina Scorsese. Nieżyjący frontman The Clash bywał też reżyserem (Hell W10, krótkometrażowy film niemy).
Harry Styles
Nazywany na wyrost nowym Davidem Bowie. Jak dotąd tylko cztery filmy fabularne: żołnierz Alex w Dunkierce Christophera Nolana, Eros w Eternals Chloé Zhao, pracownik tajemniczej korporacji w Nie martw się, kochanie Olivii Wilde oraz wiarołomny policjant w My Policeman Michaela Grandage’a (pierwsza rola główna). Wszystko przed nim.
T.I.
Przygotowując się do roli Rashada we Wrotkowisku Chrisa Robinsona, czerpał z własnego życiorysu chłopaka wychowującego się na przedmieściach Atlanty. Był w tej roli na tyle przekonujący, że posypały się kolejne angaże, m.in. do American Gangster Ridleya Scotta, Złodzieja tożsamości Setha Gordona i Ant-Mana Peytona Reeda.
Justin Timberlake
Na juwenilne próby w rodzaju Modelka na medal Marka Rosmana i Guru miłości Marca Schnabla można litościwie spuścić zasłonę milczenia. Potem było już trochę lepiej, czyli Alpha Dog Nick Cassavetesa i The Social Network Davida Finchera. A potem takie gnioty jak Zła kobieta Jake’a Kasdana, To tylko seks Willa Glucka i Wyścig z czasem Andrew Niccola – i znowu obniżenie lotów. Od dłuższego czasu gra tak samo w każdym filmie, w którym występuje, co nie przeszkodziło mu załapać się na braci Coen (Co jest grane, Davis?) i Woody’ego Allena (Na karuzeli życia).
Tone Loc
Kilka ogonów, ale za to u wielkich: Johna Singletona (Poetic Justice), Mario Van Peeblesa (Posse – Opowieść o Jesse Lee) i Clinta Eastwooda (Kosmiczni kowboje). Pamiętany zwłaszcza jako Richard Torena, kryminalista z chrypką, który naprowadza Vincenta Hannę na trop szajki Neila McCauleya w genialnej Gorączce Michaela Manna.
Tina Turner
Królowa rock’n’rolla, czasami nazywana też pieszczotliwie rockn’n’rollową babcią, bo występowała na scenie nieprzerwanie przez ponad pół wieku. Zdarzyło się jej również flirtować z filmem. Była zwariowaną Acid Queen, prostytutką handlującą LSD w Tommym Kena Russella, bezwzględną Aunty Entity, władczynią Bartertown w Mad Maxie pod Kopułą Gromu George’a Millera i George’a Ogilviego oraz panią burmistrz w Bohaterze ostatniej akcji Johna McTiernana. Do trzeciej części Mad Maxa nagrała dwa międzynarodowe przeboje: One of the Living i We Don’t Need Another Hero (Thunderdome). Nieźle jak na babcię.
Tymon Tymański
Czołowy skandalista polskiej alternatywy kilkukrotnie otarł się o świat kina: sportretował Ryśka w Segmencie ’76 Oskara Kaszyńskiego, tatuażystę w Po prostu przyjaźń Filipa Zylbera i szefa kapeli weselnej w Weselu Wojciecha Smarzowskiego; dla tego ostatniego skomponował piosenki na ścieżkę dźwiękową i dostał za to Orła oraz Złotą Kaczkę. Jedyna rola główna to biedujący artysta Jerzy Bydgoszcz w Polskim gównie Grzegorza Jankowskiego u boku innych muzyków, m.in. Roberta Brylewskiego, Leszka Możdżera, Krzysztofa Skiby i Czesława Mozila. Tymański był scenarzystą i producentem tego adekwatnie zatytułowanego obrazu.
Mark Wahlberg
Na scenę muzyczną wkroczył w 1991 roku jako Marky Mark, autor obciachowego singla Good Vibrations. Kilka lat później porzucił karierę rapera i skupił się wyłącznie na filmach. Jest ceniony tak bardzo, że aż przeceniany – i to pomimo ról u Paula Thomasa Andersona, Martina Scorsese i Tima Burtona. Może dlatego, że na każdą Infiltrację przypada u niego Max Payne.
Tom Waits
Prawdopodobnie najlepszy obok Bowiego muzyk parający się aktorstwem. Przed kamerą cechuje się naturalnie szorstkim urokiem i niewymuszoną swobodą. W swoich filmach najbardziej lubią go obsadzać Francis Ford Coppola (Ten od serca, Wyrzutki, Rumble Fish, Cotton Club, Dracula, Twixt), Jim Jarmusch (Poza prawem, Mystery Train, Kawa i papierosy, Truposze nie umierają), Terry Gilliam (Fisher King, Parnassus) i Héctor Babenco (Chwasty, Zabawa w Boga) – i to u nich zagrał swoje najciekawsze role. Trzeba również wspomnieć o występach w Na skróty Roberta Altmana, 7 psychopatach Martina McDonagha, Tamtym świecie samobójców Gorana Dukicia i Balladzie o Busterze Scruggsie braci Coen. Ostatnio przemknął w Licorice Pizza Paula Thomasa Andersona, ale ten film można polecić chyba tylko wielbicielom głodnych kawałków o uwodzeniu nieletnich.
Jack White
Grał u Anthony’ego Minghelli we Wzgórzu nadziei i Jima Jarmuscha w Kawie i papierosach, ale jego najbardziej soczystym występem jest Elvis Presley w Idź twardo: Historia Deweya Coxa Jake’a Kasdana, zuchwałej parodii rockowych biografii. Jako butny, bełkoczący król rock’n’rolla, White był po prostu fenomenalny, kradnąc tę jednominutową scenę profesjonalnym aktorom.
Vanessa Williams
Była miss Ameryki całkiem nieźle radzi sobie w kinie, teatrze i telewizji, choć jej repertuar nie zawsze jest ambitny (Podrywacz artysta Jamesa Tobacka, Harley Davidson i Marlboro Man Simona Wincera oraz Egzekutor Chucka Russella). Świetnie wypadła jako Teri, odnosząca sukcesy prawnicza z nieuporządkowanym życiem osobistym w Przepisie na życie George’a Tillmana Jr.
Xzibit
Jak wielu jego kolegów po rapowym fachu, Alvin Nathaniel Joiner wymyślił sobie, że zostanie aktorem. Skutki tej decyzji można było ostatnio oglądać w serialu Imperium Lee Danielsa i Danny’ego Stronga. Wcześniej m.in. w Z Archiwum X: Chcę wierzyć Chrisa Cartera i Złym poruczniku Wernera Herzoga. Nic specjalnego.
„Weird Al” Yankovic
Któż nie zna jego parodii piosenek Michaela Jacksona, Coolio i The Prodigy? Pod koniec lat 80. prześmiewca napisał scenariusz pod tytułem UHF i wystąpił w filmie na jego podstawie (reżyseria: Jay Levey). Film nie był sukcesem w kinach, ale stał się przebojem telewizji kablowej i wypożyczalni wideo, a dziś cieszy się statusem dzieła kultowego.
Dwight Yoakam
Gwiazda muzyki country starannie dobiera filmowe role. Zaczął od epizodu kierowcy ciężarówki w Red Rock West Johna Dahla, a potem wcielił się w farmera, który odkrył szczątki latającego talerza w Roswell Jeremy’ego Kagana. W świadomości masowego widza zapisał się głównie jako agresywny pijak Doyle w Bliznach przeszłości Billy’ego Boba Thorntona (nominacja do nagrody Screen Actors Guild), groźny osiłek Raoul w Azylu Davida Finchera i nieporadny szeryf Belmont w Trzech pogrzebach Melquiadesa Estrady Tommy’ego Lee Jonesa. Yoakam podpisał się też jako reżyser pod antywesternem Na południe od nieba, na zachód od piekła.
Maciej Kaczmarski