search
REKLAMA
Zestawienie

Aktorzy, którzy dostali nominację do Oscara ZA SCENARIUSZ

Którzy aktorzy osiągnęli Oscarowy sukces jako scenarzyści?

Łukasz Homziuk

19 lutego 2024

REKLAMA

Nie brakuje osób łączących różne funkcje na planie filmowym. Sporo aktorów bierze się na przykład za reżyserię czy scenariopisarstwo, przepływy występują również – chociaż rzadziej – w drugą stronę. Fakt ten znajduje swoje odzwierciedlenie w Oscarowej historii. Aktorzy i aktorki z nominacjami do Oscara (a w niektórych przypadkach również ze statuetkami) za scenariusz stanowią pokaźną grupkę, a w tym tekście wymienię ledwie kilkoro z nich, skupiając się przede wszystkim na tych nazwiskach, które jednoznacznie kojarzą się z aktorstwem, a więc ich kariery scenariopisarskie mogą niektórych zaskoczyć. Dla porządku zaznaczę jednak, że chociaż nie znaleźli się w zestawieniu, to nominację za scenariusz do Oscara otrzymali między innymi tacy aktorzy/reżyserzy/scenarzyści jak: Orson Welles, Warren Beatty, Dennis Hopper, Kenneth Branagh, Greta Gerwig, Maggie Gyllenhaal czy Emerald Fennell.

Matt Damon i Ben Affleck

Na początek chyba jeden z bardziej znanych przypadków. Matt Damon i Ben Affleck zaczynali karierę jako aktorzy i do dziś przede wszystkim z aktorstwem są kojarzeni, chociaż Affleck rozwija się też jako reżyser, a obu nadal zdarza się tworzyć scenariusze (ich ostatnim wspólnym tekstem – napisanym razem z Nicole Holofcener – pozostaje Ostatni pojedynek). Swój pierwszy prawdziwy sukces aktorzy osiągnęli dzięki scenariuszowi do Buntownika z wyboru, za który otrzymali Oscara. Do dziś to jedyna statuetka Matta Damona, Ben Affleck wygrał jeszcze później słynną nagrodę jako producent Operacji Argo.

Billy Bob Thornton

gray man netflix

Ten intrygujący aktor, którego osobiście najbardziej uwielbiam w roli Lornego Malvo w pierwszym sezonie Fargo, swojego jedynego Oscara zdobył za scenariusz adaptowany do filmu Blizny przeszłości (co ciekawe, w trakcie tej samej gali statuetka za scenariusz oryginalny trafiła w ręce braci Coen za filmowe Fargo). Thornton był również reżyserem Blizn przeszłości, a potem jeszcze kilkukrotnie zostawał scenarzystą i reżyserem, ale już nie powtórzył sukcesu tamtego filmu. Na szczęście ciągle z powodzeniem spełnia się jako aktor.

Emma Thompson

Znakomita brytyjska aktorka, która tyle razy podbijała ekran chociażby w filmach Jamesa Ivory’ego czy Kennetha Branagha, czasami pisze też scenariusze. Największy sukces w tej dziedzinie osiągnęła w połowie lat 90.: za Rozważną i romantyczną otrzymała (zasłużonego!) Oscara za scenariusz adaptowany. Trzy lata wcześniej zdobyła też statuetkę dla najlepszej aktorki za rolę w Howards End. Dzięki tym dwóm wygranym artystka zapisała się w Oscarowej historii – do dziś pozostaje jedyną osobą ze statuetkami zarówno w kategorii aktorskiej, jak i scenariuszowej.

Julie Delpy i Ethan Hawke

Ethan Hawke i Julie Delpy

Delpy i Hawke są nie tylko twarzami trylogii Before Richarda Linklatera, ale również współtwórcami scenariuszy do jej dwóch ostatnich części. W kategoriach aktorskich projekt Linklatera ani razu nie został niestety doceniony przez Akademię, ale zauważone zostały scenariusze Przed zachodem słońca i Przed północą. Do dziś pozostają to jedyne nominacje w karierze Julie Delpy, z kolei Ethan Hawke zdobył jeszcze nominacje za role drugoplanowe w Dniu próby i Boyhood.

Alec Guinness

Alec Guinness

Sir Alec Guinness jest dziś kojarzony przede wszystkim z rolą Obi-Wana Kenobiego w pierwszych Gwiezdnych wojnach. Kariera brytyjskiego aktora była jednak znacznie bardziej okazała, a jej szczytowy okres wiązał się z rolami u Davida Leana. Aktor wystąpił chociażby w Oliverze Twiście, Lawrensie z Arabii czy Moście na rzece Kwai. Za występ w tym ostatnim filmie zdobył Oscara dla najlepszego aktora. Znacznie mniej znanym fragmentem kariery Guinnessa jest bez wątpienia jego scenariopisarski epizod – w 1959 roku aktor został nominowany do Oscara za scenariusz adaptowany do filmu Koński pysk.

Kristen Wiig i Annie Mumolo

Kristen Wiig i Annie Mumolo

Duet Wiig – Mumolo nie tak dawno zawojował ekran w filmie Barb i Star jadą do Vista Del Mar, ale nie był to pierwszy wspólny projekt utalentowanych komiczek. W 2011 roku napisały razem scenariusz do Druhen (Wiig wystąpiła też w głównej roli), za który otrzymały nominację do Oscara za scenariusz oryginalny. Nigdy później aktorki nie znalazły się nawet w orbicie zainteresowań Akademii, czemu się specjalnie nie dziwię – nie od dziś wiadomo, że komiczki i komicy raczej nie mają lekko na Oscarach, a trzeba też przyznać, że kariery artystek specjalnie po Druhnach nie wystrzeliły. Zwłaszcza Mumolo pozostaje postacią dosyć nieznaną.

Owen Wilson

Owen Wilson

A skoro o aktorach komediowych mowa, to trzeba też wspomnieć o Owenie Wilsonie. Aktor przez całą karierę występuje przeważnie w produkcjach, które znajdują się tak daleko od Oscarów, jak to tylko możliwe. Możliwość znalezienia się w pobliżu prestiżowych nagród zawdzięcza przyjaźni z Wesem Andersonem. Owen i Wes wspólnie napisali scenariusze do Bottle Rocket, Rushmore i Genialnego klanu. Za skrypt do ostatniego z tytułów otrzymali nominację. Dla Wilsona do dziś pozostaje ona jego jedyną.

Sylvester Stallone

Wszystkie trzy nominacje do Oscara dla tego popularnego aktora wiążą się z serią filmów o Rockym Balboa. Ostatnią z nich Stallone otrzymał za drugoplanową rolę w Creedzie Ryana Cooglera, dwie pierwsze zaś za rolę główną  i za scenariusz do Rocky’ego. Żadnej z tych nominacji aktor nie zamienił na statuetkę, i to mimo tego, że Rocky triumfował w kategorii Najlepszy film.

George Clooney

Clooney od lat spełnia się tak przed, jak i za kamerą, chociaż wciąż kojarzymy go przede wszystkim jako aktora. Większość swoich nominacji do Oscara również otrzymał w kategoriach aktorskich – trzykrotnie na pierwszym planie i raz na drugim (za rolę w Syrianie odebrał statuetkę). Nominowany był też za Najlepszy film (Oscar za Operację Argo), reżyserię i dwukrotnie za scenariusze: za Good Night, and Good Luck otrzymał nominację w kategorii scenariusz oryginalny, a za Idy marcowe w kategorii scenariusz adaptowany.

Bradley Cooper

Na koniec najświeższy przypadek. Maestro to już drugi po Narodzinach gwiazdy projekt Coopera nie tylko w roli aktora, ale też reżysera, scenarzysty i producenta. I to drugi film z szansami na wiele Oscarów (chociaż prawdopodobnie skończy jak Narodziny gwiazdy, z maksymalnie jedną statuetką na koncie). Cooper wciąż czeka na nominację w prestiżowej kategorii reżyserskiej, ale za oba filmy otrzymał nominacje za scenariusz: za Narodziny gwiazdy w kategorii adaptowanej, a za Maestro – oryginalnej.

Łukasz Homziuk

Łukasz Homziuk

Student wrocławskiego kulturoznawstwa, laureat konkursu krytycznofilmowego Krytyk Pisze (2022). Da radę obejrzeć wszystko, choć zwykle woli arthouse od Marvela.

zobacz inne artykuły autora >>>

REKLAMA