Jak potoczyły się losy obsady serialu STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE?

Tym razem w cyklu „Kiedyś/dziś” piszemy o jednym z najsłynniejszych polskich seriali – Stawce większej niż życie. Sprawdzamy, jak potoczyły się losy wybranych aktorów występujących w serialu aż do ich śmierci – większości gwiazd produkcji niestety nie ma już dziś z nami.

Serial (powstały na fali popularności spektakli telewizyjnych) emitowany był od 10 października 1968 do 6 lutego 1969 i łącznie doczekał się 18 odcinków. Opowiada o Stanisławie Kolickim, który jako agent polskiego wywiadu rozpoczyna misję szpiegowską i jako Hans Kloss infiltruje struktury niemieckiej Abwehry.

W Stawce większej niż życie trzon obsady stanowili Stanisław Mikulski i Emil Karewicz, którzy jako jedyni pojawi się w większej liczbie odcinków – cała reszta zaliczała gościnne występy, nierzadko występując w kilku rolach. Stąd poniżej znajdziecie 15 wybranych aktorów.

Stanisław Mikulski – Stanisław Kolicki/Hans Kloss

Po występie w Stawce większej niż życie, Mikulski pojawił się jeszcze w takich produkcjach, jak Samochodzik i templariusze, Dziewczyna i chłopak, Miś, Katastrofa w Gibraltarze, Dom, Złotopolscy oraz Kryminalni. Prowadził też programy telewizyjne – Koło fortuny oraz Supergliny. W okresie PRL działał w sferze politycznej, między innymi był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. Rolę z serialu powtórzył w kiepsko przyjętym filmie Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć w reżyserii Patryka Vegi. Zmarł 27 listopada 2014 roku po chorobie nowotworowej.

Emil Karewicz – Herman Brunner

Karewicz pojawił się także w takich produkcjach jak Kanał, Czarne chmury, Polskie drogi, Lalka i Alternatywy 4. W późniejszych latach występował również w telenowelach, między innymi w M jak miłość. Miał też na koncie role w Teatrze Telewizji. Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. Rolę Brunnera także powtórzył w filmowej kontynuacji. Zmarł 18 marca 2020.

Bronisław Pawlik – Antykwariusz, łącznik Klossa / Zegarmistrz, łącznik Klossa

Aktor miał na swoim koncie kilkadziesiąt ról, a wiele z nich zagrał już po występie w Stawce większej niż życie. Grał między innymi w Lalce (wystąpił tam jako Ignacy Rzecki), Chłopach, Nie ma mocnych, Akademii Pana Kleksa, Siedmiu życzeniach, jednej z części Dekalogu, Nic śmiesznego i wielu innych. Występował także w kilku teatrach. Zmagał się z chorobą alkoholową, a 6 maja 2002 zmarł na raka żołądka.

Mieczysław Stoor – Sturmfuhrer Hans Stadtke

Już po występie w Stawce, Stoor pojawił się w dwóch innych słynnych produkcjach osadzonych w czasie wojny – Jak rozpętałem drugą wojnę światową oraz Czterech pancernych i psie. Poza tym pojawił się w Kolumbach, Weselu oraz Czarnych chmurach. Jego ostatnią rolą jest ta w Gnieździe; zmarł podczas prac nad tym filmem, ulegając zaczadzeniu we śnie. Było to 5 października 1973 roku.

Krzysztof Chamiec – Sturmbannführer Lothar

Podobnie jak Stoor, Krzysztof Chamiec grał po Stawce jeszcze w Czterech pancernych i psie, z kolei z Bronisławem Pawlikiem spotkał się na planie Lalki. Oglądać go można było jeszcze w Kazimierzu Wielkim (wcielił się tam w tytułowego króla), Gwiezdnym pyle, Życiu na gorąco oraz Na dobre i na złe. W latach stanu wojennego aktor działał jako organizator „nowego” ZASP-u, otrzymał też szereg odznaczeń. Zmarł na raka płuc w 2001 roku.

Leon Niemczyk – Rioletto

Leon Niemczyk miał w swoim dorobku role w ponad w ponad 200 filmach i 79 serialach. Już po Stawce można go było oglądać między innymi w Potopie, serii o Ambrożym Kleksie, C.K. Dezerterach, Powrocie wabiszczura, Poranku kojota i dwóch częściach Wilczycy. Co ciekawe, jego ostatnim filmem okazało się Inland Empire Davida Lyncha. Na małym ekranie Niemczyk występował m.in. w Czterdziestolatku, Miodowych latach, Na dobre i na złe oraz Złotopolskich.

Witold Pyrkosz – Obersturmbannfuhrer Kleist

Witold Pyrkosz przez ostatnich 17 lat kariery występował w M jak miłość. Wcześniej aktor wystąpił w innych popularnych serialach, m.in. w Alternatywy 4 oraz Janosiku. Na dużym ekranie oglądaliśmy go w Vabank, Eroice, Samych swoich lub Mecie. Zmarł w 2017 roku.

Leszek Herdegen – Por. von Vormann / Płk Nichols

Po występie w Stawce, Leszek Herdegen pojawił się jeszcze w takich produkcjach, jak Podróż za jeden uśmiech, Potop, Polskie drogi, Życie na gorąco i Gwiazdy poranne. Pracował także w warszawskich i krakowskich teatrach. Pośmiertnie został odznaczony nagrodą „Złoty Ekran 79” za całokształt twórczości artystycznej w TV, a jeszcze za życia odebrał m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Co ciekawe, to właśnie Herdegen był wykonawcą piosenki „Pieśń o małym rycerzu” z serialu Przygody pana Michała, popularnej wśród kibiców siatkówki.

Wiesława Mazurkiewicz – Mjr Hanna Bosel

Wiesława Mazurkiewicz w latach po Stawce większej niż życie grała jeszcze w wielu innych produkcjach, m.in. Zmiennikach, Hydrozagadce oraz Rozmowach kontrolowanych. Już będąc na emeryturze, grała w trzech warszawskich teatrach. Pracowała także w dubbingu – jej głos doskonale znany jest choćby fanom Harry’ego Pottera, w polskiej wersji wcielała się bowiem w profesor McGonagall. Zmarła w kwietniu tego roku.

Ignacy Machowski – Standartenfuhrer / Standartenführer Max Dibelius

Machowski w kolejnych latach grał między innymi w Kazimierzu Wielkim, 07 zgłoś się, Zmiennikach, Ojcu królowej oraz Tygrysach Europy. Pracował także w dubbingu i w teatrze. Ostatecznie jego dorobek jest imponujący – w teatrze zagrał ponad sześćset ról, w filmie ponad pięćdziesiąt, ponad sto w Teatrze Telewizji i tysiące w spektaklach radiowych. Zmarł w 2001 roku.

Ryszard Filipski – Sturmbannfuhrer Fritz Schabe

Filipski po Stawce grał między innymi w Potopie, Hubalu oraz wyreżyserowanym przez siebie Zamachu stanu, gdzie wcielił się w rolę Józefa Piłsudskiego. Choć produkcja spotkała się z dobrym przyjęciem na gdyńskim festiwalu, to nie zebrała dużej publiki. Wkrótce Filipski wycofał się z zawodu aktora i poświęcił innym zajęciom, prowadził na przykład stadninę koni i napisał książkę. Wydał też powieść i udzielał się w polityce. Na ekrany powrócił po latach, gdy wystąpił w Zaginionej, Kryminalnych oraz Pitbullu.

Barbara Brylska – Inga

Brylska pojawiła się w siedemnastym odcinku serialu. Aktorka w latach 60. i 70. XX wieku uchodziła za symbol seksbomby polskiego kina, występowała też w produkcjach zagranicznych. W krajach byłego bloku wschodniego była najbardziej znaną z polskich aktorek. U nas grała między innymi w Przygodach pana Michała, Panu Wołodyjowskim, Karierze Nikodema Dyzmy i 07 zgłoś się. W życiu prywatnym spotkała ją tragedia, gdy w 1993 roku jej córka zginęła w wypadku samochodowym.

Janina Borońska – Irena, radiotelegrafistka

Aktorka pojawiła się w pierwszym odcinku serialu. Po występie w Stawce grała jeszcze między innymi w Znachorze i Jance. Została odznaczona Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi. Prywatnie jest matką Jacka Łągwy, znanego przede wszystkim jako członka zespołu Ich Troje.

Zbigniew Zapasiewicz – Karpinski

Rola w Stawce była jedną z pierwszych w dorobku Zbigniewa Zapasiewicza. Aktor kontynuował karierę aż do 2009 roku, pracując także w teatrze. Był dwukrotnym laureatem Nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, za wybitne kreacje aktorskie (1973) oraz za kreacje aktorskie w „Kosmosie” Witolda Gombrowicza w reżyserii Jerzego Jarockiego w Teatrze Narodowym i „Zapasiewicz gra Becketta” w Teatrze Powszechnym (2006). Na ekranie grał m.in. w Ziemi obiecanej, Barwach ochronnych, Krótkim filmie o zabijaniu oraz Psach. Zmarł w 2009 roku na raka wątroby.

Marian Dziędziel – człowiek Tomali

Na koniec Marian Dziędziel, który jest dziś jednym z najpopularniejszych i najbardziej uznanych polskich aktorów, któremu sławę przyniosły między innymi występy u Wojciecha Smarzowskiego. Być może nie wszyscy wiedzą, że debiutem aktora była właśnie Stawka większa niż życie. W jednym z odcinków zagrał niewielką rolę człowieka Tomali – było to jeszcze przed ukończeniem przez niego PWST.

Warto wspomnieć o innych aktorach, którzy pojawili się w Stawce epizodycznie – na ekranie wystąpili jeszcze choćby Władysław Hańcza, Jan Englert, Barbara Tyszkiewicz, Ryszard Kotys, Marek Barbasiewicz, Tadeusz Pluciński, Leonard Pietraszak, Marian Opania i Maciej Damięcki. Wszyscy zapisali się później w historii polskiego kina.