FIGHTER

Filmami “bokserskimi” Hollywood stoi. Taki wniosek można wysnuć, patrząc na to, ile filmów tego sortu w ostatnim trzydziestoleciu wypuściła na świat Ameryka. Rocky Johna Avildsena, Wściekły byk Martina Scorsese czy Million Dollar Baby Clinta Eastwooda, zostały także w większym lub mniejszym stopniu nagrodzone przez Amerykańską Akademię Filmową. Inne głośne produkcje powstałe po multioscarowym filmie Brudnego Harry’ego to m.in. Człowiek ringu Rona Howarda czy powracający z filmowych zaświatów Rocky Balboa Sly’a Stallone’a. W tym roku na ekranach kin zagościł The Fighter w reżyserii Davida O. Russella, będący biografią irlandzkiego pięściarza Micky’ego Warda.

Obrazy traktujące o boksie uważam za filmy prymitywne. Cholera, zarzut to poważny, ale i sprawa nielicha. Jest to jednak empirycznie wytłumaczalne. Poza dziełami faktycznych artystów, jak Martiego Scorsese czy leciwego Clinta, lwia część produkcji o bokserach przebiega według utartego, wzorcowego wręcz schematu. Drogi Czytelniku, podświadomie zaczynasz zapewne “łapać” o czym mowa. Zgadza się, wcale się nie pomyliłeś. Mamy ambitnego człowieka, który chce być bokserem i osiągać sukcesy. Mamy też jego trenera, najczęściej starego pryka, zgorzkniałego mistrza ciętej riposty. Obowiązkowo musi się znaleźć luba głównego bohatera, żona czy dziewczyna – to już sprawa nieistotna. Teraz wkraczamy na ring. Przegrana pierwsza walka, problemy natury materialnej/psychicznej/ideologicznej, wreszcie przełom i magiczny w skutkach trening, który zaprowadzi bohatera do wypełnionej po brzegi hali. Tam czeka na niego osobnik, który nie dość, że nie nadaje się do oprowadzania wycieczek szkolnych po ZOO, ma wypisane na twarzy: “jestem zły i cię zabiję!”. Finał walki jest właściwie nieistotny; nasz bohater wygra – wszyscy się cieszą, facet przegra – nic się nie stało, odniósł przecież moralne zwycięstwo, bo miłość zawsze zwycięża. Tyle słowem wstępu i przypomnienia, przechodzimy już do filmu Russella.

Jego najnowszy obraz opowiada o życiu irlandzkiego boksera Micky’ego Warda oraz o jego przyrodnim bracie Dicku, którzy przebijając się przez różnorakie problemy, kończą jako mistrz wagi półśredniej i jego trener. Od razu zaznaczam, że ten mój niby spoiler jest zaznaczony także w materiałach promujących film, zatem musi mi to zostać wybaczone. Będąc jednak szczerym, muszę powiedzieć, że i tak zarysowałem tylko mały fragment z tego, co już przed premierą napisano. Przegrani, przełom, trening, mistrzostwo – tak wygląda fabuła filmu, a my możemy się jedynie zagłębić w szczegóły, jak to dokładnie wyglądało. I, co wprawiło mnie w niemałe osłupienie, film naprawdę się udał, przede wszystkim dzięki wspaniałym kreacjom aktorskim, które tę prostą w istocie opowieść wynoszą o kilka poziomów wyżej.

Mark Wahlberg w głównej roli jest dobry. Tylko tyle i aż tyle. Z jednej strony tylko, gdyż Mark pokazał choćby w Infiltracji, że niezły z niego aktorski kozak. Aż, ponieważ słabych, a nawet tragicznych ról w ostatnich latach miał zatrzęsienie (np. w fatalnym Zdarzeniu). Tutaj jest bardzo solidny. Znośny w momentach ekspresyjnych, przejmujący w chwilach wyciszenia, a przede wszystkim wiarygodny jako pięściarz zmierzający po tytuł. Co jednak najlepszego ma do zaoferowania The Fighter w materii aktorskiej, to wspaniały drugi plan. Christian Bale kradnie głównemu bohaterowi film. Fizycznie jest niezwykle odmieniony; akcent, wklęsłe policzki, łysinka, zepsute zęby, smukła sylwetka i te charakterystyczne “kocie ruchy” – po prostu De Niro sprzed trzech dekad. Matkę obu braci gra Melissa Leo, która wspięła się na wyżyny swoich aktorskich umiejętności. Alice w jej interpretacji jest kochającą matką dziewięciorga dzieci, energiczną menedżerką Micky’ego, zaślepioną miłością do Dicka furiatką i wulgarnym babskiem cieszącym się szacunkiem rodziny. Doprawdy – mój faworyt oscarowy w kategorii drugoplanowej roli żeńskiej. A w tej kategorii może być bardzo ciekawie, bo niewiele ustępuje jej koleżanka z planu, kreująca dziewczynę Micky’ego Amy Adams. Urodzona w amerykańskiej bazie we Włoszech Adams gra postać o mocno złożonej osobowości. Z jednej strony inteligentna, świadoma swojej wartości atrakcyjna kobieta, a z drugiej – pracowniczka prowincjonalnych barów, której młodość szybko i bezpowrotnie ucieka. Słowem – kolejna doskonała rola w filmie Russella.

Film nakręcony jest w zdecydowanie surowej konwencji. Mało szerokich ujęć, więcej kameralności i realizacyjnego minimalizmu. In plus to na pewno sceny pojedynków, którym daleko do taniego efekciarstwa i szalonego montażu. Wszystko to ma na celu budować wiarygodność i swoistą zwyczajność opowieści. I twórcom świetnie się to udaje. Muzyka w filmie jest i tyle wypadałoby o niej napisać. Na pewno buduje nastrój w scenach dramatycznych, choć jest wyciszona i nie próbuje nam “mówić”, jak powinniśmy w danym momencie reagować.

Pomimo tego, że Fighter niemal całkowicie wpisuje się w ramy schematu kina bokserskiego, który dość żartobliwie przedstawiłem we wstępie, jest filmem zadziwiająco udanym. Złożyły się na to doskonałe kreacje aktorskie, sprawna reżyseria, wiarygodny przekrój małomiasteczkowej społeczności i surowy styl opowieści. Zaskakująco dobry film, zdecydowanie wart kupna biletu do kina. Zwłaszcza dla TAKIEGO Bale’a.

Tekst z archiwum film.org.pl (27.02.2011).