search
REKLAMA
Archiwum

11 filmów futbolowych

Tomasz Urbański

14 czerwca 2018

REKLAMA

THE FOOTBALL FACTORY

Życie dwudziestokilkuletniego Tommy’ego to bijatyki, imprezy, ćpanie i browary z epizodami przypadkowego seksu. Jest oddanym kibicem, albo raczej kibolem Chelsea. Czas liczy od jednej ustawki do drugiej. Wraz z kilkudziesięcioma jemu podobnymi szczerze nienawidzi „sympatyków” Millwall.

Niskobudżetowy, niezależny dramat to swoiste studium przemocy angielskich kibiców. Choć właściwie to za duże słowa – to raczej realistyczne, surowe i bezkompromisowe spojrzenie na subkulturę angielskich hoolsów bez elementów „wygładzających” (jak w przypadku Green Street Hooligans). Kopniak z glana prosto w ryj. Szybki montaż i dynamiczna praca kamery dają naprawdę solidny efekt. Można poczuć się jak w samym środku zadymy. Na dodatek perfekcyjna ścieżka dźwiękowa – mieszanka drum’n’bassu z brytyjskim punkiem. Szkoda tylko, że tak mało tu samej piłki nożnej. Obraz powstał na podstawie powieści Johna Kinga.

The football factory
2004
reż. Nick Love

obsada

Danny Dyer
Frank Harper
Tamer Hassan
Roland Manookian
Neil Maskell
Dudley Sutton
Jamie Foreman

THE DAMNED UNITED

Trener Brian Clough wraz z nieocenioną pomocą Petera Taylora, dzięki charyzmie i talentowi wprowadza okupujące dolne rejony tabeli drugoligowe Derby County do pierwszej ligi angielskiej. Znakomita passa trwa w najlepsze, bowiem debiutujący w sezonie beniaminek zdobywa mistrzostwo Anglii. Cloughowi wyraźnie podpada trener Don Revie i prowadzone przez niego Leeds United. Po zaangażowaniu Revie jako trenera reprezentacji Anglii, to Clough otrzymuje propozycję objęcia Leeds, z czego skwapliwie korzysta.

Tym razem o piłce z punktu widzenia ławki trenerskiej. I to w jakim stylu! Przede wszystkim na kolana rzuca gra aktorska. Michael Sheen udowadnia, że talent ma ogromny, jest znakomity w roli zadufanego w sobie, ale i świadomego swego talentu (tylko w komitywie z Taylorem!) trenera. Kapitalną partię rozgrywa Colm Meaney. Poza tym świetnie odtworzono realia lat 70. Sceny futbolowe robią wrażenie. Ponownie Brytyjczycy postawili na realizm, nie wypierając się swego „brudnego” stylu, z którego słynęli od zawsze (Leeds byli w tym mistrzami). Dla miłośników futbolu pozycja obowiązkowa.

Przeklęta liga
2009
reż. Tom Hooper

obsada

Michael Sheen
Colm Meaney
Mark Bazeley
Timothy Spall
Maurice Roëves
Stephen Graham
Peter McDonald

PIŁKARSKI POKER

Jan Laguna, były piłkarz, a obecnie sędzia piłkarski, ma opinię „czystego”, nie biorącego łapówek. Unika rozwiązań przy „zielonym stoliku”. Nie stroni od alkoholu. Odkrywając spisek prezesów pierwszoligowych klubów, w który nieświadomie, poprzez żonę i prezesa „Powiśla” Kmitę, został wciągnięty, postanawia się zemścić. Wraz z dawnym kolegą z zespołu opracowuje chytry plan związany z ostatnią kolejką piłkarską. Stawka toczy się o grube miliony.

Ten film to klasyk i legenda polskiej kinematografii. Bezlitośnie obnażający mechanizmy działania PZPNu i funkcjonowania polskiej ligi, przeżartej rakiem korupcji. Co więcej, mimo ponad 20 lat od powstania, wciąż jest nad wyraz aktualny. Wciąż śmieszy, wciąż cieszy bardzo dobrym scenariuszem i wciąż zachwyca kapitalną rolą Janusza Gajosa. Mimo lekkiej formy jeden z najważniejszych polskich filmów lat 80. Owszem, ma i swoje wady. Techniczne kwestie pominę, ale wielu wpadek realizatorskich i błędów montażowych można było w nim uniknąć. Mówię choćby o zasłonięciu barw klubowych Legii Warszawa, na stadionie której kręcone były sceny z meczów filmowego Powiśla.

W filmie pojawiło się kilka postaci z prawdziwego światka polskiego futbolu. Przede wszystkim zagrał Kazimierz Górski, Dariusz Dziekanowski (wychowanek Polonii Warszawa, późniejsza gwiazda Legii i Celticu Glasgow), bramkarz reprezentacyjny Józef Wandzik, Zbigniew Robakiewicz czy bezkonkurencyjny w swoim fachu Dariusz „Szpaku” Szpakowski. Janusz Zaorski od wielu lat nosi się z zamiarem zrobienia sequela filmu. Jakby nie patrzeć, temat jest wciąż wart eksploracji, życie wszak dostarcza kolejnych interesujących wątków, mogących być idealnym materiałem dla twórców.

Piłkarski poker
1988
reż. Janusz Zaorski

obsada

Janusz Gajos
Marian Opania
Jan Englert
Małgorzata Pieczyńska
Edward Linde-Lubaszenko
Olaf Lubaszenko
Mariusz Dmochowski
Mariusz Benoit

VICTORY

Trwa II wojna światowa. W niemieckim obozie jenieckim więzieni oficerowie alianccy otrzymują propozycję nie do odrzucenia. Mają zagrać przeciw hitlerowskim zawodnikom mecz piłki nożnej. Ofertę przyjmują, przystępując do treningów. Dowodzi nimi brytyjski kapitan John Colby, przed wojną grający w West Ham United. Mecz mający odbyć się w Paryżu jest jednocześnie znakomitą okazją do ucieczki, którą zorganizować ma francuski ruch oporu.

Obraz Johna Hustona jako jeden z ostatnich utrzymany jest w duchu klasycznych filmów wojennych, a wplecenie wątku sportowego dało znakomity efekt, wyróżniający na tle innych mu podobnych. Ogląda się to znakomicie – po prostu rozrywka na wysokim poziomie. Sama historia jest prosta, aczkolwiek zajmująca i mająca niezłego „kopa” w finale. Całość została zilustrowana świetną muzyką z niezapomnianym motywem przewodnim. Zawartość „piłki w piłce” w tym wypadku jest bez zarzutu. Końcowy pojedynek jest świetnie sfilmowany i zmontowany, natomiast aktorzy spektaklu to prawdziwe (przez wielkie P) gwiazdy futbolu, które przeszły do legendy. To autentyczni wirtuozi futbolu i to widać na ekranie. Możemy podziwiać przede wszystkim Brazylijczyka Pele (w filmie jego postać pochodzi z Trynidadu i Tobago), Anglika Bobby’ego Moore’a, Paula Van Himsta z Belgii i przede wszystkim Kazimierza Deynę (w roli Paula Wolcheka). Jedyna i niepowtarzalna okazja zobaczenia tych graczy w jednej drużynie. Dzielnie kroku dotrzymują im Michael Caine i w roli bramkarza Sylvester Stallone (osobiście trenowany przez Gordona Banksa).

Scenariusz inspirowany był węgierskim filmem Két félidő a pokolban i prawdziwą historią piłkarzy Dynama Kijów, którzy w okupowanej przez Niemców Ukrainie rozegrali serię meczów piłki nożnej, odnosząc głównie zwycięstwa, tym samym skazując się na obozy pracy i śmierć (kilku z nich przeżyło). Ostatnio świat obiegła informacja, że były piłkarz Vinnie Jones (aktor, patrz wyżej Mean Machine) planuje remake filmu Hustona z Davidem Beckhamem, Thierrym Henry, Wayne’em Rooneyem, Leo Messi i Cristiano Ronaldo.

Ucieczka do zwycięstwa
1981
reż. John Huston

obsada

Sylvester Stallone
Michael Caine
Max Von Sydow
Pele
Kazimierz Deyna
Bobby Moore

A poniżej „gracze rezerwowi”, którzy znaleźli się w tym miejscu z różnych przyczyn. Czy to z powodu niewystarczającej jakości, czy to z braku możliwości oceny tejże jakości, czy też po prostu z powodu mojej wrodzonej skromności.

Tekst z archiwum film.org.pl (16.06.2010).

REKLAMA