search
REKLAMA
Analizy filmowe

ŁOWCA ANDROIDÓW. Film przełomowy

Tekst gościnny

1 maja 2017

REKLAMA

„Podczas ataku Pris zakleszcza głowę Deckarda między udami, prezentując seksualnie sugestywny obraz. Scena jest podwójnie szokująca, ponieważ podczas ataku Pris krzyczy i piszczy jak opętana zjawa. Terror podnoszą użyte zbliżenia zacieśniające się na obłąkanie wyglądającej, groteskowej wiedźmie z rozszalałymi, mocno pomalowanymi oczami i sterczącymi włosami. […] Z punktu widzenia widowni Pris jest ogromna i przytłaczająca.” [12]

Uwolniony z jej uścisku Deckard chwyta pistolet i, gdy Pris ponownie zbliża się do niego w wyskokach, oddaje strzał. „Niestety, nie ginie od razu i ukazana jest, kiedy spazmatycznie rzuca się szaleńczo w miejscu, wrzeszcząc na podłodze. W tym momencie Deckard dobija ją drugim strzałem.” [13]

„Pris ginie od strzału w brzuch. Jako że czerpie ona siłę ze swojej seksualności, postrzelenie w macicę jest symboliczne.” [14]

W ten sposób łowca zabija kolejną nieuzbrojoną kobietę, która ląduje pod ścianą jak zepsuta zabawka. Kobieta-pająk ginie po przemienieniu się w szaloną wiedźmę. Jednocześnie jej pajęczy charakter jest podkreślony poprzez ślubny welon, którego zdjęcie symbolizuje koniec zalotów. Po zawarciu związku, jak wiadomo, pająk-czarna wdowa konsumuje swego partnera, co Pris próbuje bezskutecznie zrobić przez pajęczo-podobne akrobacje.

2.4. Deckard i Rachael

blade-runner

Rachael, której Deckard uświadamia straszną prawdę dotyczącą jej pochodzenia, zostaje jego kochanką, którą on decyduje się ochraniać na końcu filmu. Dlaczego tak jest?

Jednym z powodów jest fakt, że uratowała mu życie. Drugim jest to, że skoro Roy przed śmiercią uratował mu życie, to on decyduje się ochraniać ostatnią z replikantek w geście współczucia, jakiego nauczył się od Roya.

Jeszcze ważniejszym powodem jest to, że Deckard zdaje sobie sprawę z ich podobieństwa. Jako, że jest on jeszcze jednym replikantem, który nie pasuje ani do świata nieczułych ludzi, ani do świata wyzwolonych replikantów i replikantek, postanawia uciec z jedyną podobną mu kobietą.

„Co mamy myśleć o momencie, w którym, by uratować Deckarda, Rachael zabija innego replikanta? […] To zdrada jej rasy.” [15]

„Kiedy Rachael zabija Leona […] odwraca ona sytuację mężczyzn zabijających kobiety, […] dostarcza nam ostatecznego dowodu na swoją zdolność postępowania jak kobieta Deckarda.” [16]  Przez to przywraca równowagę filmowi i życiu Deckarda, który później w swoim mieszkaniu próbuje ją uspokoić i pomóc jej poradzić sobie z zastrzeleniem kogoś od tyłu.

blade_runner_1982_1284x1024_230348

W dalszych scenach Rachael próbuje uciec od Deckarda, kiedy ten chce się z nią kochać. Jednak brutalnie zamyka jej drzwi i odpycha od nich, po czym rozkazującym tonem mówi jej, co ona ma mu powiedzieć.

„Obroną tej sceny jest fakt, że jako replikanci, i Deckard i Rachael, są niedoświadczeni emocjonalnie, a scena ta przedstawia dwoje ludzi ciężko próbujących sobie poradzić z nową sytuacją.” [17]

Rachael poddaje się Deckardowi i wykonuje każde jego polecenie. Jako jedyna z kobiet w filmie jest uległa. To kolejny powód, dla którego mężczyzna chce z nią być. „Z androidami można się przespać. Wtedy przestają być obcy, a stają się podlegli.” [18]

Deckard w całym filmie zabija tylko dwie osoby i są to kobiety! Jedyna, którą oszczędza, jest uległa i nie stanowi zagrożenia, a jednocześnie jest jego żeńskim odbiciem. Jednak o ile on wykonywał karnie polecenia, zanim dowiedział się, że jest replikantem, o tyle ona po poznaniu prawdy traci swoją pewność siebie i szuka schronienia w mężczyźnie. On natomiast – dowiedziawszy się, że jest społecznym pariasem – przestaje być samotnikiem i bierze sobie towarzyszkę.

To, co łączy kobiety w obrazach Ridleya Scotta, to przede wszystkim aktywność w działaniu, determinacja oraz siła charakteru. Zhora i Pris są same w obcym dla nich świecie ludzi, mimo to nie poddają się i nie szukają pomocnej dłoni u mężczyzn, w przeciwieństwie do Rachael. Fakt, że te dwie postaci różnią się od trzeciej nie jest najważniejszy, gdyż aktywność łączy je do końca. U Zhory i Pris objawia się ona walką, u Rachael znalezieniem sobie obrońcy.

Światy, w których Scott pokazuje swe bohaterki, są zawsze pełne nieprzychylnych i wrogich im mężczyzn. Patriarchalny układ, który rządzi tymi światami, jest skonstruowany tak, by mężczyźni mieli najwięcej władzy. Kobiety, które w dramatycznych sytuacjach okazują się silniejsze od mężczyzn, są traktowane przez męski świat jak jego przeciwniczki. Replikantki są ścigane i zabijane dosłownie za to, że są inne i przez to według mężczyzn zagrażają porządkowi.

Łowca Androidów jest również filmem przełomowym. Wprowadzenie symboliki chrześcijańskiej do filmu fantastyczno-naukowego, który stawiał pytanie o istotę człowieczeństwa, to jeden z powodów, dla których Łowca androidów nie był wielkim kasowym sukcesem w kinach. Dopiero po wydaniu nowej wersji, pozbawionej ostentacyjnych nawiązań do kina noir, film Scotta stał się kinematograficznym symbolem pytania o istotę duszy. Film, w którym dobry bohater bezkarnie zabija – co prawda silniejsze i sprytniejsze od siebie, ale nieuzbrojone – kobiety, nie może być niczym innym jak najbardziej nowatorskim przykładem gatunku science-fiction.

bladerunner.0.0

Bibliografia:

[1]  Robin Wood, Hollywood from Vietnam to Reagan, Columbia University Press, New York, 1986, s. 182.

[2]  https://www.filmeducation.org/pdf/film/Blade_Runner.pdf

[3] Wood, op. cit., s. 183.

[4] Ibidem.

[5] Ibidem, s. 186.

[6] Simon H. Scott, Is Blade Runner a Misogynist Text?

[7] Scott, op. cit.

[8] Valerie Su-Lin Wee, The Most Poetic Subject in the World

[9] Scott, op. cit.

[10] Ibidem.

[11] Mary Jenkins, The Dystopian World of Blade Runner: An Ecofeminist Perspective.

[12] Valerie Su-Lin Wee, op. cit.

[13] Ibidem.

[14] Scott, op. cit.

[15] Wood, op. cit., s. 188.

[16] Jenkins, op. cit.

[17] Scott, op. cit.

[18] Olga Stefańska, Ciało obce.

Tekst z archiwum film.org.pl.

REKLAMA