Polskie SERIALE DLA MŁODZIEŻY. Pan Samochodzik, Tolek Banan i Tajemnica Sagali

Dziewczyna i chłopak (1977)

Zgadliście – to adaptacja powieści. Pierwowzór (zatytułowany Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek) napisała w 1961 roku Hanna Ożogowska. Historia bliźniaczego rodzeństwa, które na skutek splotu wydarzeń zamienia się rolami (bardzo skutecznie, skoro nikt nie rozpoznaje chłopaka i dziewczynki w rolach płci przeciwnej!). Odtwórcy ról Tomka i Tosi potraktowali swoją aktorską przygodę jako jednorazowe doświadczenie i nigdy do grania w filmach i serialach nie powrócili, pomijając krótki epilog nakręcony na potrzeby pełnometrażowego filmu zmontowanego z fragmentów serialu (co, jak widać, było częstą praktyką). Warto odnotować, że w jednej z ról pojawił się w tym serialu Michał Sumiński, który kojarzy się z nadawanym przez dwadzieścia lat programem Zwierzyniec, przybliżającym życie i zwyczaje świata przyrody. 

Janka (1989)

Akcja tego serialu zabiera nas na wyjątkowej urody tereny wiejskie, w lata dwudzieste XX wieku. Oglądamy dwie rywalizujące ze sobą grupy młodzieży, z czego jednej z nich dowodzi tytułowa Janka (w tej roli Agnieszka Krukówna), a drugiej chłopak imieniem Julek. Konfliktowi młodzieży towarzyszy również waśń ich rodzin. Jak w kilku wcześniejszych przypadkach, tutaj również na drugim planie pojawia się wiele wyjątkowych polskich aktorów (Krzysztof Kowalewski na przykład). Warto zwrócić uwagę na czołówkę serialu okraszoną śliczną muzyką, której współautorem jest Krzesimir Dębski. Debiutujący w paśmie Teleranka serial doczekał się piętnastu odcinków. W przeciwieństwie do wielu przytoczonych w tym tekście serii, ta nie była adaptacją żadnej powieści.

Tajemnica Sagali (1997)

Polsko-niemiecka koprodukcja, dziś wymieniana jako jeden z popkulturowych symboli lat dziewięćdziesiątych. Rzecz opowiada o przygodach dwóch braci, którzy starają się odnaleźć rozrzucone po świecie elementy tytułowej Sagali, legendarnego kamienia. Ten czternastoodcinkowy serial funkcjonuje w moim przypadku głównie w sferze samych wspomnień – w całości widziałem go zapewne tylko raz właśnie pod koniec lat dziewięćdziesiątych i z pewnością mocno mnie fascynował, a sam wątek magicznego kamienia i poszukiwania jego elementów skutecznie rozpalał wyobraźnię i przekładał się na na zabawy w życiu codziennym (wiele przedmiotów tymczasowo stawało się wtedy elementami kamienia). Dzisiaj na wierzch wychodzą kicz, drewniane aktorstwo i okropny dubbing, ale myślę, że można na to przymknąć oko i skupić się na walorach sentymentalnych, bo tych Sagala dostarcza z pewnością sporo; wystarczy zerknąć na komentarze w internecie.

Sentyment, nostalgia, wspomnienie dawnych czasów. Dziś oglądanie wszystkich tych seriali to nie tylko okazja do powrotu pamięcią do czasów dzieciństwa, lecz także wspaniała podróż przez minione realia, co dodatkowo podbija wartość tych tytułów. Zwraca uwagę, jak wiele z nich to adaptacje książek – miło, że powieści przygodowe miały się u nas tak dobrze i że pisarze zechcieli uczestniczyć przy przenoszeniu ich na ekran, bo dzięki temu utrzymany został duch przygody, lekkość i czysta zabawa płynąca ze śledzenia perypetii bohaterów. Nieważne, czy mamy pięćdziesiąt, czy dwadzieścia lat – szansa, że poczujemy się jak nastolatek na tropie przygód, jest zawsze taka sama. Zachęcam zatem do dzielenia się swoimi propozycjami takich właśnie dzieł. 

korekta: Kornelia Farynowska