Film o 12-letniej Regan MacNeil (Linda Blair), która zostaje opętana przez demona, to absolutny przełom w historii horroru, do dziś uważany za jeden z najstraszniejszych tytułów gatunku. Egzorcysta nie tylko był pierwszym horrorem nominowanym do Oscara, ale także spopularyzował filmy grozy o opętaniach i egzorcyzmach, wyznaczając ikonografię charakterystyczną dla podgatunku. Nie było wówczas w kinie tak realistycznych scen jak scena egzorcyzmu, pełna autentycznej grozy, rażącej ohydy, brutalności i wulgarności. Została ona nakręcona z użyciem innowacyjnych praktycznych efektów specjalnych – lalek wielkości człowieka, makijażu i trików montażowych. To do dziś jedna z najbardziej zapadających w pamięć scen w historii kina.
Choć najczęściej to Blair Witch Project (1999) przypisuje się wynalezienie horroru found footage, w rzeczywistości już prawie 20 lat wcześniej ktoś inny wpadł na ten pomysł. Włoski reżyser Ruggero Deodato zrealizował film, który złamał wszystkie dotychczasowe zasady gatunku. Cannibal Holocaust, znany czasami w Polsce pod tytułem Nadzy i rozszarpani, opowiada o grupie filmowców, którzy wyruszyli do amazońskiej dżungli, aby poznać i sfilmować życie tubylców-kanibali. Film miał być jedynym, co po nich zostało. Cannibal Holocaust przełamywał tabu i do dziś jest uznawany za bardzo kontrowersyjny – na planie zabijano zwierzęta, a akty morderstw na ludziach wydawały się tak realistyczne, że reżysera aresztowano, a nawet przedstawiono zarzuty w sprawie o morderstwo z powodu plotek, jakoby aktorzy zostali zamordowani na planie. Dzięki zaczerpniętej od Deodato koncepcji Blair Witch Project osiągnęło wielki komercyjny sukces pomimo niewielkiego budżetu i zapoczątkowało lubiany przez widzów oraz niezwykle efektowny nurt horrorów found footage, takich jak Rec (2007) czy seria Paranormal Activity (2007).
Film Jennifer Kent to przedstawiciel posthorroru, nowego nurtu w kinie grozy, którego główną cechą jest reinterpretowanie gatunku i zrywanie z jego skostniałymi zasadami. Babadook rozpoczyna się dość standardowo – samotna matka-wdowa mieszka z synkiem w domu, w którym coś straszy. Szybko jednak okazuje się, że to nie demon chcący opętać ich dusze czy potwór pragnący wysłać ich na tamten świat, lecz własne lęki i traumy głównej bohaterki po śmierci męża. W filmie Kent najbardziej przerażające okazują się nie wyimaginowane stwory i duchy, lecz to, co siedzi głęboko w nas – strach, lęk i żal, który nie pozwala normalnie żyć. Straszący w domu tytułowy Babadook to tylko metafora.
Michalina Peruga
Filmoznawczyni, historyczka sztuki i miłośniczka współczesnego kina grozy i klasycznego kina hollywoodzkiego, w szczególności filmu noir i twórczości Alfreda Hitchcocka. W kinie uwielbia mieszanie gatunków, przełamywanie schematów oraz uważne przyglądanie się bohaterom.
