RON HOWARD. Wszystkie filmy reżysera

1992 / ZA HORYZONTEM / Far and Away

Rafał Oświeciński

Muszę się wam do czegoś przyznać, ale proszę, nie bijcie: uwielbiałem Za horyzontem i nie cierpiałem Bez przebaczenia Clinta Eastwooda. Oba filmy pojawiły się mniej więcej w tym samym czasie i oba traktowałem jako przedstawicieli westernów, więc siłą rzeczy porównania same się narzucały, a weryfikacja jakości, ze względu na nastoletni wiek, niezbyt dobrze działała. Oczywiście szybko się zreflektowałem, co jest bardziej wartościowe (przydał się seans Dobrego, złego i brzydkiego z brzydkim włoskim dubbingiem na VHS, który zamieszał w głowie), niemniej należy docenić wizję Howarda. Otóż nie chodzi wcale o western, ale o przygodę i romans, szaleństwo zatopienia się w nieznane, odwagę i honor, które reprezentuje dumny Irlandczyk. Ron Howard romantyzuje mit Dzikiego Zachodu, wyciera go z brudu, przygląda się problemom i szansom w sposób dość naiwny, klasycznie hollywoodzki – na pewno tego typu szczera wizja ma swoich fanów. Reżyserowi pomagają piękne zdjęcia, muzyka Johna Williamsa i oczywiście para, pomiędzy którą jest wyczuwalna chemia (byli już wtedy małżeństwem). Tom Cruise, uznawany wówczas za największą młodą gwiazdę kina, ma obok siebie rudowłosą, młodziutką Nicole Kidman, która dopiero co pojawiła się w Hollywood. Świetnie się to wszystko ogląda i to pomimo sporej dawki ckliwości. 7/10

1994 / ZAWÓD: DZIENNIKARZ / The Paper

Krzysztof Walecki

Jeden dzień z życia pracowników nowojorskiej gazety, gdzie wszyscy skupiają się na własnych zadaniach, każdego goni deadline, jest źle, gdy coś idzie nie tak, potem bardzo źle, gdy trzeba coś szybko poprawić, a następnego dnia wszyscy oddychają z ulgą, gdy czytają to, co napisali. Istny dom wariatów, ale pokazany tak realistycznie, jak to tylko możliwe.

Komedia Howarda jest inteligentną rozrywką, z plejadą gwiazd w obsadzie, na czele z Michaelem Keatonem, po raz trzeci i ostatni u reżysera Kokonu. Jako Henry Hackett miota się tu pomiędzy swoją wymagającą pracą a ciężarną żoną, która lada chwila będzie rodzić; między obowiązkiem wobec redakcji, gdzie pracuje, a marzeniem o angażu w lepszym dzienniku; w końcu między sensacją a prawdą. To szybka rola, udowadniająca, że od zawsze był to rewelacyjny aktor.

Zawód: dziennikarz, nieco zapomniany dziś kawał świetnego i mądrego kina z lat 90., pokazuje, co kryje się za drobnym materiałem w gazecie bądź tematem z tytułowej strony. Ile pracy wkładają w to ludzie piszący i ile wątpliwości mają w związku z odpowiedzialnością wobec tak czytelników, jak i bohaterów swoich artykułów. Oczywiście, Howard nie zapomina również o aspekcie rozrywkowym – jeśli kogoś nie interesują dylematy moralne dziennikarzy, zawsze może popatrzeć, jak się biją – w tym przypadku Keaton z Glenn Close. 8/10

1995 / APOLLO 13

Maciej Niedźwiedzki

W Apollo 13 przeszkadza mi zbyt dosadny amerykański patos. Niektóre fragmenty mają wręcz propagandowy charakter. Reżyser zdaje się krzyczeć: „To my, Amerykanie. Bogowie, którzy w spektakularny sposób wychodzą nawet ze spektakularnych klęsk. Podziwiajcie nas”. Howard kilkukrotnie używa zwolnionego tempa, nieraz w tle słyszymy hymn Stanów Zjednoczonych. Wszyscy są aż nadto heroizowani. To też film jak dla mnie nieco zbyt ckliwy. Szkoda, że Howard nie opowiedział tej historii bardziej surowo, bez doskwierającej jankeskiej ornamentyki. Jestem pewien, że wtedy powstałoby kino genialne. Wystarczyłaby tak naprawdę drobna korekta w sali montażowej. Mimo tego w Apollo 13 jest mnóstwa dobra. Tom Hanks w szczytowym momencie swojej kariery, uskrzydlony Oskarami za Filadelfię i Forresta Gumpa. Świetni Gary Sinise i Ed Harris, dalej imponujące efekty specjalne i doskonałe klaustrofobiczne zdjęcia wewnątrz statku kosmicznego. Odpowiednie wrażenie robi ścieżka dźwiękowa Jamesa Hornera, której echa usłyszymy w późniejszym Titanicu. Film zręcznie spina wydarzenia w kosmosie z tymi rozgrywającymi się w siedzibie NASA. Do tego stopnia, że trudno określić, gdzie panuje większe napięcie. To dobry film, do którego lubię wracać. 8/10

1996 / OKUP / Ransom

Jacek Lubiński

Jeden z lepszych, ciekawszych i najbardziej przemyślanych filmów na liście oraz ścisły top dzieł Howarda. Doskonały, zaskakujący i wciągający thriller o megabogatym Melu Gibsonie, któremu chciwi ludzie porywają syna (którego gra syn… Nicka Nolte). Produkcja, którą ogląda się jak na szpilkach do samego końca i trzyma w napięciu nawet wtedy, kiedy wszystkie karty zostają odkryte. Znakomicie zagrany (mocarna obsada ogółem), perfekcyjnie napisany i świetnie zrealizowany (ostatni film legendarnego polskiego operatora, Piotra Sobocińskiego), a co ważniejsze wciągający także podczas kolejnych seansów tytuł to już dziś klasyka gatunku. Klasyka jak najbardziej zasłużona, bo choć nie jest to arcydzieło, tylko zwyczajnie solidna rozrywka i czyste rzemiosło, to jednak mocno natchniony, zrobiony z pasją, wyczuciem i werwą film. Czy trzeba dodawać coś jeszcze? 9/10

1999 / EDtv

Rafał Oświeciński

Całkiem zmyślna komedia, której ostrze zostało wymierzone w ówczesną telewizję zachwycającą się wszelkiej maści reality shows. Big Brother, Dwa światy, Bar, Survivor – pamiętacie? Ron Howard obiera sobie za cel obnażanie prywatności i schlebianie coraz gorszym gustom masowej publiczności. Robi to za pomocą Matthew McConaugheya z czasów, kiedy ten dopiero zaczął raczkować i zaczął powalać nonszalanckim uśmiechem, i Woody’ego Harrelsona, który potrafi być odpowiednio zgryźliwy, wredny. Taaaak, ten duet spotkał się ze sobą ponownie w jednym z najgenialniejszych seriali XXI wieku… EDtv genialne nie jest, za to bardzo przyzwoite – bo to w gruncie rzeczy komedia o amerykańskiej klasie średniej i ich życiowych aspiracjach. Niejako o tych wszystkich, którzy siedzą po drugiej stronie telewizora podglądając i dopingując bohaterów dnia codziennego i marząc o życiu w świetle reflektorów. To portret widzów, których mogliśmy zobaczyć choćby w Truman Show – wbrew pozorom film Rona Howarda całkiem sensownie koresponduje z arcydziełem Petera Weira, uzupełnia tę satyrę o sporą dawkę śmiechu. 7/10

2000 / GRINCH. ŚWIĄT NIE BĘDZIE / How the Grinch Stole Christmas

Rafał Oświeciński

Adaptacja dziecięcej historyjki niezbyt popularna w Polsce, za to za Oceanem otoczona kultem nie mniejszym niż nasz „rodzimy” Kevin sam w domu. To największy hit kasowy 2000 roku, który zostawił za sobą Gladiatora, Cast Away czy pierwszych X-Men. Co więcej, do dnia dzisiejszego to bezsprzecznie najlepiej zarabiający film o świętach. Co się złożyło na ten sukces? Kultowość powiastek dla dzieci – to jasne, bo zabawne książki Theodora „Dr. Seussa” Geisela to kanon dziecięcej literatury na całym świecie, a już szczególnie w amerykańskich domach. Drugi powód? Jim Carrey. Mimo że jest schowany za kilogramami kapitalnej charakteryzacji (Oskar) i pod zwałami kostiumu, to wciąż jest takim Jimem Carreyem, jakim pokochała go publiczność: impulsywnym, przedrzeźniającym wszystkich, strojącym głupie miny, wydającym dziwne dźwięki. Dodajmy do tego bajkową konwencję, która nie ucieka w surrealistyczne rejony, a raczej nawiązuje do dobrych praktyk kina familijnego spod znaku Franka Capry, a dostajemy uroczy, lekko głupkowaty, zabawny film świąteczny. Mało? 7/10

2001 / PIĘKNY UMYSŁ / A Beautiful Mind

Maciej Niedźwiedzki

Gdyby nie przesłodzony epilog filmu, gdy John Nash otrzymuje nagrodę Nobla, to Piękny umysł byłby biografią idealną. Ron Howard kompleksowo i wyczerpująco opowiada o kilkudziesięciu latach życia matematyka. To spore osiągnięcie, by przy tak sporym odcinku czasu nie być pobieżnym i zdawkowym. Reżyser nie przeskakuje przez kolejne etapy życia Nasha. Biegle łączy ze sobą wszystkie wątki. Piękny umysł to przekonująca wizja schizofrenii, która stopniowo wdziera się w życie głównego bohatera, jak również interesujący wgląd w sposób myślenia Nasha. Trudno nie docenić bardzo dobrych ról aktorskich Connelly, Harrisa i Bettany’ego.  No i oczywiście Russella Crowe’a, który przeszedł prawdziwą metamorfozę po młodszym o rok Gladiatorze. Za pracę na planie filmu Howarda również powinien otrzymać złotego żołnierzyka. Piękny umysł to emocjonujący dramat rodzinny, wnikliwe studium choroby i niebanalny portret matematycznego geniusza. Na pewno jeden z najlepszych filmów Rona Howarda. 9/10

2003 / ZAGINIONE / The Missing

Agnieszka Stasiowska

Mam alergię na westerny od czasów sobotnich seansów w telewizyjnej dwójce. Charakterystyczny sposób poruszania się Johna Wayne’a będzie mnie prześladował już zawsze. Dlatego też nie byłam zachwycona, kiedy zaproponowano mi seans Zaginionych (The Missing). Co mnie przekonało? Przede wszystkim Cate Blanchett, niezwykle utalentowana aktorka, jedna z moich ulubionych. Towarzyszący jej Tommy Lee Jones. I duet Ron Howard i Brian Gazer, który rok wcześniej szturmem zdobył moje kinomaniackie serce pięknym Pięknym umysłem.

Ron Howard w swoich filmach często porusza wątki rodzinne i w Zaginionych nie jest inaczej. XIX wiek. Samuel Jones (Tommy Lee Jones) chce pogodzić się ze swoją córką, Magdaleną (Cate Blanchett), która na bezludziu Nowego Meksyku samotnie wychowuje dwie córki. Ta odrzuca ojca, przynajmniej do momentu, kiedy jej starsza córka, Lily (Evan Rachel Wood) zostaje uprowadzona. Teraz Magdalena potrzebuje pomocy, a liczyć może tylko na ojca… Film utrzymany jest w konwencji westernowej, ale przecież nie ma znaczenia, w jakie ciuchy ubierze się Tommy’ego Lee Jonesa – on zawsze już będzie jak Tommy Lee Jones w Ściganym. Blanchett cudownie oddaje cały wachlarz emocji targających matką porwanego dziecka. Film jest dynamiczny, plastyczny i zwyczajnie bardzo dobry, spółka Howard&Gazer po raz kolejny zaliczyła sukces. 8/10