POLSKA BROŃ W FILMIE – nie tylko zagranicznym
Autorem tekstu jest Przemysław Konicki.
Widoczna na filmach broń to zazwyczaj konstrukcje szeroko znane i popularne, takie jak AK, M16, UZI czy MP5. Są jednak i takie filmy, w których wykorzystano mniej znane konstrukcje, pochodzące od mało znaczących producentów. Do wspomnianych, mniej znanych konstrukcji zaliczyć można również polską broń strzelecką, która, nie licząc wyjątków, nie zyskała szczególnie dużej popularności. Tym bardziej dziwić może, że polskie konstrukcje broni strzeleckiej widoczne są w kilku zagranicznych filmach, przy czym polska broń często wykorzystywana jest w zastępstwie bardziej znanych konstrukcji zagranicznych.
Nie jest to zresztą nic dziwnego, biorąc pod uwagę fakt, że niektóre polskie konstrukcje broni strzeleckiej to po prostu zmodyfikowana broń zagraniczna. Opiszę tutaj kilka przykładów wykorzystania polskiej broni w filmach, przy czym przykłady te dotyczyć będą w największej mierze filmów zagranicznych, ze względu na zbyt powszechne wykorzystanie polskiej broni w polskich filmach. Polskie filmy zostały umieszczone jedynie w przypadku nietypowego doboru broni lub wykorzystania mało znanych konstrukcji. Należy również zaznaczyć, że duża część wyprodukowanej w Polsce broni to konstrukcje zagraniczne, produkowane na licencji, tak więc nie zdziwiłbym się, gdyby widoczny w jakimś filmie radziecki karabinek AKM czy niemiecki pistolet Walther P99 był polskiej produkcji. Artykuł znajduje się również na mojej stronie o broni strzeleckiej w dziale różności.
Złoto dla zuchwałych (Kelly’s Heroes)
W filmie Złoto dla zuchwałych amerykańscy żołnierze zamiast Colta M1911A1 wykorzystują polskie pistolety samopowtarzalne Vis wz. 35. Film kręcono w Jugosławii, tak więc Vis został najprawdopodobniej wykorzystany ze względu na brak “prawdziwego” Colta M1911A1. Widoczne w filmie zastępstwo nie jest dobrze widoczne, ze względu na podobny wygląd obu pistoletów. Należy wspomnieć, że konstrukcja pistoletu Vis wzorowana była na Colcie M1911 oraz Browningu HP.
Amerykańscy żołnierze wykorzystują polski rkm Browning wz. 28 zamiast ręcznego karabinu maszynowego M1918A2 BAR (Browning Automatic Rifle). Browning wz. 28 wywodzi się z belgijskiej wersji karabinu maszynowego BAR i był produkowany na podstawie licencji zakupionej w firmie Fabrique Nationale. Film zawiera również inne ciekawostki, przykładowo wyborowa wersja Mosina 1891/30 wykorzystana zamiast Springfielda M1903A4.
Oddział Delta (The Delta Force)
W filmie The Delta Force polski pistolet maszynowy PM-63 RAK (Ręczny Automat Komandosów) stanowi uzbrojenie jednego z terrorystów. Nie jest to zresztą błąd, pistolety maszynowe PM-63 wykorzystane zostały między innymi przez terrorystów, którzy w 1980r opanowali irańską ambasadę w Londynie. Pistolet został wprowadzony do uzbrojenia wojska polskiego w 1965r, broń zasilana jest radzieckim nabojem pistoletowym 9x18mm 57-N-181S. Następca PM-63 to pistolet maszynowy PM-84.
Rambo III
W filmie Rambo III pułkownik Zajsen (Marc de Jonge) wykorzystuje polski pistolet maszynowy PM-63 RAK podczas torturowania Rambo. PM-63 nigdy nie był wykorzystywany przez armię radziecką, dlatego też w jego miejsce bardziej pasowałby radziecki pistolet automatyczny APS (Awtomaticzeskij Pistolet Stieczkina). Pistolet maszynowy PM-63 znajdował się w uzbrojeniu armii północnowietnamskiej, tak więc mógł trafić do USA z Wietnamu. Dodam, że do Wietnamu dostarczano również inne polskie konstrukcje, przykładowo karabinki-granatniki wz. 60 (wersja AK dostosowana do miotania granatów nasadkowych). Istnieje również hipoteza, według której w filmie zamiast “prawdziwego” PM-63 wykorzystano jego chińską kopię znaną jako Typ 82 (PM-63 to chyba jedyna polska broń, która została wyróżniona poprzez skopiowanie).
Tylko dla twoich oczu (For Your Eyes Only)
Pod koniec filmu radziecki generał Gogol przylatuje do klasztoru śmigłowcem Mi-2. Śmigłowiec Mi-2 (nazywany u nas plemnikiem) to konstrukcja pochodząca z biura konstrukcyjnego Michaiła Mila, jednak śmigłowiec ten produkowany był jedynie przez Państwowe Zakłady Lotnicze “Świdnik”. Egzemplarz widoczny na filmie pilotowany był przez Czesława Dyzmę oraz posiadał logo PZL Świdnik. Wspomnieć należy, że duża ilość śmigłowców Mi-2 wykorzystywana była w ZSRR (ale bez emblematu “Świdnika”).
Resident Evil: Zagłada (Resident Evil: Extinction)
W filmie Resident Evil: Zagłada Carlos Olivera (Oded Fehr) wykorzystuje polski pistolet maszynowy PM-98. Jest to broń skonstruowana pod koniec lat 90., na podstawie pistoletu maszynowego PM-84P, charakteryzująca się zmodyfikowanym zatrzaskiem magazynka, nową kolbą oraz łożem, wewnątrz którego można umieścić latarkę lub laserowy wskaźnik celu. Według jednej z hipotez, widoczny na filmie PM-98 to broń, która została sprzedana do Iraku, gdzie stanowiła uzbrojenie policji lub nowej armii irackiej. Według wspomnianej hipotezy, pistolet trafił następnie do bojowników, po czym został zdobyty przez Amerykanów i dotarł tym sposobem do USA. Hipotezę zdaje się potwierdzać nagrany przez irackich bojowników filmik, na którym widać między innymi pistolety maszynowe PM-98. Po amerykańskiej interwencji, do Iraku dostarczono również wyprodukowane w Fabryce Broni “Łucznik” pistolety samopowtarzalne Walther P99 oraz 10 tysięcy polskich karabinków wz.88 “Tantal” (przy czym ogółem wyprodukowano jedynie 20 tysięcy “Tantali”).
Szakal (The Jackal)
W filmie Szakal pojawia się rzekomo polski karabin maszynowy ZSU-33 kalibru 14,5mm (nawiązanie do radzieckiego wielkokalibrowego karabinu maszynowego KPW zasilanego nabojem 14,5x114mm). Nie jest to jednak “prawdziwa” polska broń, a zmodyfikowany dla potrzeb filmu amerykański wielkokalibrowy karabin maszynowy M2HB zasilany nabojem 12,7x99mm. Należy również zaznaczyć, że ZSU-33 w ogóle nie istnieje, a nawet gdyby istniał, to nie byłby polską bronią, biorąc pod uwagę, że ZSU oznacza Zenitalnaja Samochodnaja Ustanowka i odnosi się do radzieckich samobieżnych zestawów przeciwlotniczych (przykładowo ZSU-23-4). Również oznaczenie ZSU-33 nie wydaje się prawidłowe, sugerując kaliber 33mm, podczas gdy broń widoczna w filmie ma mieć kaliber 14,5mm. Zaznaczam, że z tego co wiem nie powstała żadna polska czy radziecka broń o kalibrze 33mm.
Skarb Narodów (National Treasure)
W filmie Skarb Narodów podczas sceny na lotniskowcu widać samolot MiG-21 PFM w polskim malowaniu. Samolot nie bez powodu posiada polskie malowanie! Widoczny na filmie egzemplarz pochodzi z polskiego 10. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego znajdującego się w Łasku. Na wspomnianym samolocie widoczny jest nawet emblemat 10 PLM w Łasku. Samolot trafił do USA w latach 90.
W filmie Peacemaker widać przez moment polskich żołnierzy uzbrojonych w czechosłowackie karabinki automatyczne Sa vz. 58V (mimo podobnego wyglądu, to zupełnie inna konstrukcja niż AK) i czechosłowackie pistolety samopowtarzalne CZ 52. Obie konstrukcje są bronią niespotykaną w wojsku polskim. Pistolet CZ 52 stanowi również uzbrojenie rosyjskiego generała Kodorofa, mimo tego, że wspomniana broń nigdy nie była wykorzystywana w armii radzieckiej ani rosyjskiej.
Avalon
Avalon to japoński film kręcony w Polsce, tak więc nie licząc polskich aktorów można zauważyć w nim polską broń. Na filmie widoczny jest między innymi polski pistolet samopowtarzalny P-83 “Wanad”, polski pistolet maszynowy PM-63 RAK oraz polski subkarabinek wz. 89 Onyks (skrócona odmiana karabinka wz. 88 “Tantal”). Wiele wykorzystywanych w filmie konstrukcji radzieckich również najprawdopodobniej jest polskiej produkcji, między innymi widoczne w filmie pistolety TT, karabinki automatyczne AKM i AKMS, uniwersalne karabiny maszynowe PKM, śmigłowiec Mi-2 oraz czołgi T-72. Z innej strony samopowtarzalny karabin wyborowy SWD (Snajperskaja Wintowka Dragunowa) stanowiący uzbrojenie Ash (Małgorzata Foremniak) jest pewnie radzieckiej produkcji. Cóż, dobrze, że przynajmniej w świecie filmu “Łucznik” zmonopolizował produkcję broni krótkiej.
Tekst gościnny