POLSKA BROŃ W FILMIE – nie tylko zagranicznym
Cudzoziemiec (The Foreigner)
W filmie Cudzoziemiec Jonathan Cold (Steven Seagal) uzbrojony jest w polski pistolet samopowtarzalny MAG-95. Pistolet został skonstruowany w latach 90. dla wojska polskiego, jednak zastosowanie stalowego szkieletu spowodowało dużą masę broni, i dlatego też pistolet nie został wprowadzony do uzbrojenia. Wybrano natomiast pistolet WIST-94 wyposażony w szkielet wykonany z tworzywa sztucznego. Decyzja ta obecnie nie wydaje się zbyt trafna, biorąc pod uwagę, że WIST-94 uważany jest za bardzo zawodną broń. Przez krótki okres czasu pistolet MAG-95 produkowany był seryjnie, skonstruowano również wersję MAG-98 wyposażoną w szkielet wykonany z lekkiego stopu. Broń widoczna na filmie często wyposażona jest w tłumik dźwięku, choć z tego co wiem, żadna produkowana seryjnie wersja pistoletu MAG-95 nie posiadała lufy z zewnętrznym gwintem do montażu tłumika dźwięku.
W filmie pojawia się też samopowtarzalny sztucer Radom-Hunter skonstruowany na podstawie karabinka automatycznego AKM (Awtomat Kałasznikowa Modernirizowannyj, zmodyfikowana wersja karabinka AK znanego jako AK-47). Egzemplarz występujący w filmie wyposażony jest w tłumik dźwięku (lub jego imitację). Na filmie widać również polskie pistolety maszynowe PM-63 RAK i PM-98. Nie powinno to zresztą dziwić, biorąc pod uwagę, że film kręcono w Polsce.
Dowód życia (Proof of Life)
Na początku filmu Terry Thorn (Russell Crowe) odlatuje pod ostrzałem polskim śmigłowcem W-3 AM “Sokół”, przy czym ostrzał prowadzi między innymi polski czołg podstawowy PT-91 “Twardy”. Czołg PT-91 “Twardy” to głęboka modyfikacja radzieckiego T-72. Wspomniana scena przedstawiająca Czeczenię została nakręcona na polskim poligonie w Biedrusku. Należy jednak wspomnieć, że śmigłowiec W-3 “Sokół” jest wykorzystywany między innymi w Rosji.
Mroczny Rycerz (The Dark Knight)
W Mrocznym Rycerzu człowiek Jokera strzela z polskiego granatnika wz. 83 (znany również jako Pallad-D lub G-83). Pallad-D to granatnik samodzielny skonstruowany na podstawie granatnika podwieszanego wz. 74 Pallad mocowanego pod karabinkami automatycznymi AK, AKM, kbk wz. 88 “Tantal” oraz kbs wz. 96 “Beryl”. Prace nad granatnikiem wz. 74 prowadzono pod wpływem amerykańskiego granatnika podwieszanego M203, jednak Pallad nie jest kopią broni amerykańskiej. Pallad i Pallad-D zasilane są polskim nabojem 40x47SR mm, nabój ten nie jest zamienny z amerykańskim nabojem 40x46SR mm do M203. Granatnik wz. 74 był jednym z pierwszych granatników podwieszanych w Układzie Warszawskim, obecnie Pallad i Pallad-D to nadal dość skuteczna broń, jednak krytykowana za amunicję powodującą dużą ilość niewybuchów.
Demony Wojny wg Goi
W Demonach Wojny wg Goi strzelec wyborowy Cichy (Mirosław Baka) strzela z polskiego samopowtarzalnego sztucera Radom-Hunter. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że Radom-Hunter nigdy nie był wykorzystywany w wojsku polskim czy jakiejkolwiek innej armii. Co ciekawe, w Radom-Huntera uzbrojony jest również najemnik Filipek (Krzysztof Rex Jarnot), jednak dodanie urządzenia wylotowego powoduje, że nie jest to dobrze widoczne. Według niektórych opinii w obu przypadkach wykorzystany został ten sam egzemplarz broni. Podstawowe uzbrojenie polskich żołnierzy w filmie stanowią natomiast karabinki AKS (Awtomat Kałasznikowa So składnym prikładom), choć według wypowiedzi żołnierza są to nowsze AKMS (Awtomat Kałasznikowa Modernirizowannyj So składnym prikładom).
W filmie Serbowie wykorzystują polski pistolet maszynowy PM-84P (P oznacza Parabellum, pistolet zasilany jest nabojem 9x19mm Parabellum). Broń skonstruowano w latach 90. na podstawie polskiego pistoletu maszynowego PM-84 zasilanego radzieckim nabojem 9x18mm 57-N-181S (nabój lepiej znany jako 9x18mm Makarow). Najemnik Filipek posiada natomiast nie tylko Radom-Huntera, ale również polski pistolet samopowtarzalny MAG-95.
Major Keller (Bogusław Linda) uzbrojony w rewolwer to oczywiście fikcja, w latach 90. wojsko polskie od dawna nie wykorzystywało żadnych rewolwerów (ostatni rewolwer w wojsku polskim to Nagant 1895 skonstruowany pod koniec XIX wieku). Niestety nie udało mi się dojść, jaki rewolwer posiada Keller, spotkałem się z opiniami, że może to być Colt Magnum Carry, posiadany prywatnie przez Bogusława Lindę, jednak w mojej opinii nie jest to prawda.
Psy 2: Ostatnia krew
Podczas sceny z pudełkiem zapałek Franz Maurer (Bogusław Linda) strzela z polskiego 5,45mm karabinka wz. 88 “Tantal”. Wyczyn Maurera nie wydaje mi się możliwy, biorąc pod uwagę, że średnica pocisku z naboju 5,45x39mm wynosi ponad 5,45mm, natomiast przednia ścianka pudełka zapałek ma wymiary jedynie nieznacznie większe. Należy zaznaczyć że 5,45mm to kaliber broni (średnica przewodu lufy pomiędzy polami gwintu), natomiast pocisk wrzyna się w gwint, tak więc średnica pocisku jest nieznacznie większa od kalibru. Karabinek wz. 88 “Tantal” widoczny jest również na scenach przedstawiających konflikt w byłej Jugosławii
Kiler
Jak wiadomo, w bagażniku samochodu Jerzego Kilera (Cezary Pazura) zostaje znaleziony karabin wyborowy Steyr (bez podania konkretnego wzoru), przy czym tak naprawdę jest to znany i lubiany Radom-Hunter z tłumikiem dźwięku lub jego imitacją.
W PitBullu policjanci wykorzystują między innymi subkarabinki wz. 89 Onyks. Jest to o tyle ciekawe, że brak zapotrzebowania na broń zasilaną radzieckim małokalibrowym nabojem pośrednim 5,45x39mm sprawił, że subkarabinek wz. 89 Onyks nie został nigdy wprowadzony do uzbrojenia wojska czy policji. Wyprodukowana została jedynie seria próbna Onyksa, licząca około 200 egzemplarzy (według innych opinii kilkadziesiąt). Następca subkarabinka wz. 89 Onyks to karabinek wz. 96 Mini-Beryl zasilany standardowym natowskim nabojem pośrednim 5,56x45mm.
Co ciekawe, wprowadzony do uzbrojenia w 1965 roku polski pistolet samopowtarzalny P-64 “CZAK” zyskuje coraz większą popularność w USA, powstała nawet anglojęzyczna strona i forum o wspomnianej broni, tak więc być może za jakiś czas doczekamy się filmu z widocznym P-64. Jest to w mojej opinii o tyle ciekawe, że P-64 nigdy nie cieszył się dobrą opinią wśród polskich żołnierzy (choć broń, która dobrze nadaje się do skrytego noszenia, niekoniecznie musi być dobrą bronią wojskową). Następca pistoletu P-64 to wprowadzony do uzbrojenia w latach 80. P-83 “Wanad”.
W Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia wytwarzano repliki pistoletu Colt M1911, karabinu samopowtarzalnego M1 “Garand” oraz pistoletu maszynowego Thompson, aby spełnić zapotrzebowanie polskich filmowców na broń amerykańską. Colty M1911 powstały na podstawie radzieckich pistoletów TT, karabiny M1 na podstawie radzieckich Mosinów wz. 44, natomiast Thompsony na podstawie polskich pistoletów maszynowych PM-63 RAK. O ile ucharakteryzowanie pistoletu TT na Colta M1911 nie wydaje się szczególnie skomplikowane, to już skonstruowanie Garanda na podstawie Mosina oraz Thompsona na podstawie PM-63 jest już znacznie trudniejsze. Niestety nie wiem, jaka była skala produkcji wspomnianych replik.
Tekst z archiwum film.org.pl (17.05.2009)
Tekst gościnny