Filmowe CZARY-MARY. Najlepsze FILMY O CZAROWNICACH

Czarownica i śmiertelnik po ślubie: Night of the Eagle (1962)

Obiekt westchnień czarownicy często nie zdaje sobie sprawy z prawdziwej natury i prawdziwych zdolności swojej ukochanej. Czasem dowiaduje się o tym długo po ślubie. Tak dzieje się w trzech amerykańskich filmach opartych na jednym opowiadaniu grozy Fritza Leibera pod tytułem Mąż czarownicy (ang. Conjure Wife) z 1943 roku. W 1944 roku powstaje Weird Woman, w 1962 – Night of the Eagle, inaczej zwany Burn, Witch, Burn!, a w 1980 – Witches’ Brew, znany także pod będącym łamańcem językowym tytułem Which Witch is Which?. Fabuła, choć potraktowana nieco inaczej w każdym z filmów (Witches’ Brew jest po części komedią, po części horrorem), z grubsza opiera się na tym samym – mąż odkrywa, że jego żona zajmuje się dziwnymi, czarodziejskimi praktykami. Jak się później okazuje, jej cel jest szlachetny – czary mają bowiem pomóc mężowi w karierze akademickiej. Najciekawszą adaptacją opowiadania Leibera jest zdecydowanie Night of the Eagle – niedługi, ale nastrojowy thriller, którego akcja osadzona jest na przedmieściach zamieszkiwanych przez klasę średnią. To taka opowieść o złych siłach, które mogą nas dopaść nawet w bezpiecznym miejscu i nawet jeśli w nie nie wierzymy, tak jak to się dzieje w przypadku męża bohaterki, wykładowcy uniwersyteckiego, racjonalnego sceptyka.

Warto wspomnieć w tym miejscu także o filmie George’a A. Romera Season of the Witch (1973). Początkowo kręcony pod tytułem Jack’s Wife, został pocięty przez dystrybutora, który pozbył się części scen i zmienił tytuł na Hungry Wives, promując film Romera jako… soft porno. Film był finansową klapą i z trudem znalazł odbiorców; w efekcie wypuszczono go ponownie, już pod tytułem Season of the Witch. W zamierzeniu reżysera miał to być film okultystyczny z przesłaniem feministycznym. Opowiada on o żonie, której mąż biznesmen całymi dniami przebywa poza domem, a buntownicza nastoletnia córka żyje własnym życiem. Nuda i samotność sprawiają, że kobieta angażuje się w naukę czarów.

Romans z diabłem: Czarownice z Eastwick (1989)

Magię przypadkiem odkrywają też bohaterki Czarownic z Eastwick (The Witches of Eastwick). Największą siłą filmu jest rewelacyjna obsada – kapitalne trio czarownic w składzie: Susan Sarandon, Michelle Pfeiffer i Cher, a obok nich aktorski rodzynek, Jack Nicholson. Trzy samotne przyjaciółki, nieświadome swoich czarodziejskich mocy, żyją w urokliwym miasteczku Eastwick. Wyzwolone i uwiedzione przez diabelskie moce nowego przybysza, który kupuje starą posiadłość w miasteczku, zatracają się w seksualnej przyjemności. To współczesna wariacja na temat archetypu sabatu czarownic – wiedźm, które współżyją z diabłem, swoim panem. Różnica polega na tym, że w filmie Jane, Suki i Alex wyzwalają się w końcu spod jego wpływu.

Miłość i siła siostrzeństwa: Totalna magia (1998)

Sally (Sandra Bullock) i Gillian (Nicole Kidman) to dwie czarownice; są sierotami wychowywanymi przez dwie ciotki i obciążonymi rodową klątwą – każdy mężczyzna, który je pokocha, jest skazany na śmierć. Totalna magia (Practical Magic) doskonale wpisuje się w nurt romantycznych filmów o wiedźmach, a jednocześnie jest filmem balansującym pomiędzy skrajnymi emocjami. To z jednej strony lekka historia o poszukiwaniu miłości, z drugiej – trudny dramat o godzeniu się z utratą bliskiej osoby. Przede wszystkim jednak to opowieść o siostrzeństwie, kobiecej solidarności, sile i wolności od społecznych oczekiwań. Pod tym względem Totalna magia rezonuje dzisiaj znacznie silniej niż w 1998 roku.

Sam motyw czarownicy sieroty pojawił się w komiksie o Sabrinie Spellman w 1961 roku. Historia nastoletniej pół czarownicy, pół śmiertelniczki wychowywanej przez dwie charyzmatyczne ciotki inspirowała wielu twórców filmowych – powstały liczne seriale animowane wykorzystujące ten wątek, a w 1996 roku stacja ABC rozpoczęła emisję Sabriny, nastoletniej czarownicy (Sabrina, the Teenage Witch, 1996-2003) z Melissą Joan Hart w roli głównej. To sitcom, uroczy i cukierkowy w warstwie w wizualnej – zupełne przeciwieństwo mrocznego, ocierającego się momentami o horror serialu Netflixa z 2018 roku Chilling Adventures of Sabrina (2018-) z Kiernan Shipką. Nastoletnich wiedźm w kinematografii nie brakuje – w 1989 roku powstała komediowa Młoda czarownica (Teen Witch) o licealistce, która odkrywa w sobie magiczne moce, a w 1996 – Szkoła czarownic o uczęszczających do prywatnej szkoły czterech czarownicach tworzących swój własny sabat.

Czarownice animowane: Podniebna poczta Kiki (1989)

Hayao Miyazaki to sprawdzona marka, która nie zawodzi i w tym przypadku. Podniebna poczta Kiki (Kiki’s Delivery Service; Majo no Takkyūbin) to kolejna świetna produkcja tego japońskiego reżysera, twórcy kultowego studia Ghibli. Tytułowa bohaterka ma 13 lat i w momencie rozpoczęcia filmu opuszcza rodzinny dom, aby stać się prawdziwą czarownicą. Podniebna poczta Kiki to wesoła, urzekająca i napełniająca dobrą energią historia o dojrzewaniu, ukazująca zmagania Kiki z codziennością – bohaterka uczy się, jak być odpowiedzialną, samodzielną czarownicą. To właśnie animacja o Kiki przyczyniła się do popularności studia Ghibli, stając się jednym z najlepiej zarabiających filmów w Japonii w 1989 roku.

Zupełnym przeciwieństwem Kiki jest zła i autorytarna Yubaba – wiedźma i główna antagonistka w Spirited Away: W krainie bogów (2001) – czy też demoniczna Wiedźma z Pustkowia z Ruchomego zamku Hauru (2004).