search
REKLAMA
Recenzje

ORZEŁ. OSTATNI PATROL. To nie jest polski “Das Boot”

Spektakl w skali mikro.

Rafał Oświeciński

13 września 2022

REKLAMA

Orzeł. Ostatni patrol budził spore nadzieje już od dłuższego czasu (na szczycie mojej listy z początku 2020r!), bo nie dość, że zapowiadał się na rasowy wojenny dramat o ważnym kawałku polskiej historii, to jeszcze miał być historią osadzoną w okręcie podwodnym (i od razu kojarzymy to z Das Boot, co nie?), kosztował kilkadziesiąt milionów zł, a przed kamerą pokaźna drużyna młodych i zdolnych aktorów. Orzeł przeleżał prawie 2 lata na półce (bo pandemia), w październiku pojawi się wreszcie w kinach.

Bez jakiejkolwiek ekspozycji od razu zostajemy wrzuceni do zamkniętej puszki. Jest tu ciasno, brudno, wilgotno, gorąco. Prawie nie ma tlenu, a to, co jest, wystarczy na ledwie parę oddechów więcej. Musi być cicho. Musi tak być, bo każdy szmer sprowadza niebezpieczeństwo. Musi być ciemno. Bo niewiele już działa, a resztki światła mają tylko kompensować brak nadziei. A propos nadziei – jej prawie nie ma, a jednak osobisty kompas sugeruje, żeby spróbować. Jeszcze raz. I jeszcze raz. W nabraniu oddechu nie pomaga ciekawy zabieg artystyczny: kamera umieszczona jest często niejako w ścianie, oddając duchotę przestrzeni, zawężając perspektywę.

Ta grupa bohaterów znakomicie rozumie swoje role na okręcie. Nie przez przypadek kilka razy pada zdanie „rozkaz nie gazeta”, który odsuwa wszelkie moralne dylematy i ponad wszystkie stawiana jest lojalność, poświęcenie, uważność i precyzja. Oczywiście każdego z osobna spina strach, który widać to na twarzach młodych żołnierzy i ich niewiele starszych dowódców. On jest wynikiem różnych motywacji, które są delikatnie zarysowane, choć sprowadzają się do tęsknoty za domem, za normalnością. Jest to niewątpliwie portret pozbawiony większego fałszu, choć z mocno stłumionymi uczuciami, jakby bano się konfrontacji ze służebnością, czy poddania się złym – naturalnie złym – emocjom. Brakuje więc w Orle tej nierównej walki: nikt nie podnosi gardy, nie ma tu walki o coś mocno osobistego, jakby żołnierski mental zastąpił ten ludzki, o którym nie zapomniał choćby Malick w Cienkiej czerwonej linii czy Petersen w ikonicznym Okręcie. A może jest tak, że największą stawką jest po prostu przeżycie? Może świadomość zamknięcia wymusza na wszystkich posłuszeństwo, zostawienie prywatności na brzegu, schowanie marzeń w kieszeń – i to jest rodzaj wymaganego wojennego uzbrojenia, tym bardziej w warunkach upadku Polski (o którym żołnierze dowiadują się z radia).

Scenariusz Bławuta idzie bardzo mocno w stronę przywołania warunków, w jakim przyszło żołnierzom tkwić przez kilka tygodni. Kapitalnie odtworzono okręt w jego surowości i ciasnocie, a całość uzupełniono naprawdę niezłymi efektami specjalnymi i muzyką uzupełniającą dźwięki skrzypienia okrętu, kapania, głębokich oddechów marynarzy. Aktorzy podporządkowują się tej surowej wizji będąc świadomymi uczestnikami tej okrutnej gry z losem.

W tym zasadza się największa wartość Orła i jego największa słabość – jest to spektakl w skali mikro, zbyt zanurzony w pocie, w mało efektownym poświęceniu, w bohaterstwie oderwanym od patosu, w oczekiwaniu na niechybną śmierć. Jest to więc widowisko bardzo dalekie od hollywoodzkiego przepychu, inne, osobne, wymagające. Ale dobre. 7/10

Avatar

Rafał Oświeciński

Celuloidowy fetyszysta niegardzący żadnym rodzajem kina. Nie ogląda wszystkiego, bo to nie ma sensu, tylko ogląda to, co może mieć sens.

zobacz inne artykuły autora >>>

REKLAMA
https://www.perkemi.org/ Slot Gacor Slot Gacor Slot Gacor Slot Gacor Situs Slot Resmi https://htp.ac.id/ BERMAIN MAHJONG WAYS TANAM POHON BOCORAN MAHJONG TIPS AUTO WD JELAJAHI DUNIA MAHJONG WAYS 2 FITUR STRATEGI LANGIT JINGGA MAHJONG WAYS REZEKI TAK TERDUGA MELATI MEKAR MAHJONG WAYS UNTUNG GANDA MENCETAK SEJARAH BARU STRATEGI JITU MAHJONG WAYS 2 POLA TERBARU MAHJONG WAYS MAXWIN RAHASIA KEBERUNTUNGAN MAHJONG WAYS 2 RAHASIA MAHJONG WAYS 2 CARA MUDAH MENANG DI SLOT MAHJONG WAYS 2 CHEAT MAXWIN SLOT THAILAND BOCOR DUA POLISI DIDEMOSI KARENA PERAS UANG UNTUK MODAL MAIN SLOT ONLINE PELAKU PEMBUNUHAN SANDY PERMANA TERUNGKAP INGIN CURI UANG WD SLOT GACOR RAHASIA COIN STARLIGHT PRINCESS TEKNOLOGI DIGITAL SLOT 777 CARA MENANG TEKNIK TERBARU TIPS DAN TRIK MAXWIN DI GAME STARLIGHT PRINCESS TRIK JACKPOT SLOT OLYMPUS DENGAN POLA UNIK