NA SKRAJU JUTRA. Tom Cruise daje z siebie wszystko w doskonałym science fiction
Tekst z archiwum Film.org.pl
Pętla czasowa to motyw, po który filmowcy sięgają bardzo chętnie. Nic dziwnego – to swoisty samograj, który w odpowiednich rękach potrafi sprawić, że widz zostanie wessany do przedstawionego świata i zaangażuje się w wydarzenia na ekranie. Oczywiście bardzo łatwo wpaść w pułapkę i zepsuć dobry pomysł wyjściowy przez dziury logiczne w scenariuszu i tanie efekciarstwo.
Co jednak wydarzy się, jeżeli scenariusz okaże się precyzyjną konstrukcją bez błędów, film będzie obfitował w całą masę dobrej akcji, a aktorzy wywiążą się ze swojego zadania znakomicie? Wtedy otrzymamy Na skraju jutra.
Akcja ma miejsce w niedalekiej przyszłości, kiedy to rasa obcych zwanych Mimikami przypuściła atak na Ziemię rozprzestrzeniając się na niej niczym rój. Ludzkość łączy swoje siły, aby odeprzeć atak wroga, i jak to w przypadku każdej wojennej zawieruchy bywa na najwyższe obroty wskakuje także maszyna propagandy. Jej głównym przedstawicielem jest major William Cage, który z uśmiechem na ustach opowiada o rosnącej przewadze ludzi i nadchodzącym dniu zwycięstwa. Niestety podczas spotkania z generałem dochodzi do kłótni, w wyniku której bohater zostaje uznany za dezertera i trafia na pierwszą linię frontu. Podczas desantu wchodzi w kontakt z krwią obcego i od tej pory zostaje uwięziony w pętli czasu, przeżywając dzień pierwszej walki od nowa.
To, co stanowi o niewątpliwej sile Na skraju jutra, to przede wszystkim świetny scenariusz, który można nazwać połączeniem Dnia świstaka, Raportu mniejszości i Obcego.
Twórcy ustrzegli się błędów logicznych, dzięki czemu nie musimy podczas seansu co chwilę łapać się za głowę zwracając uwagę na różnego rodzaju głupoty. Nie zaserwowano nam także taniej łopatologii, wierząc w to, że sami będziemy potrafili dopowiedzieć sobie pewne rzeczy i zrozumieć przedstawiony w produkcji świat. Oglądając Na skraju jutra nawet przez chwilę nie czujemy znużenia i zniechęcenia, fabuła wciąga i angażuje od początku do końca, nie pozwalając nawet na chwilę oderwać się od ekranu. Oprócz tego cała historia posiada idealnie wyważone proporcje tragizmu i lekkiego, nienachalnego humoru, który wynika głównie z poruszania motywu pętli czasowej i powtarzania tych samych czynności po raz kolejny.
Na wyróżnienie zasługują także fantastyczne sceny akcji, w tym desant na plażę. Co ważne, znienawidzony greenscreen ograniczono do minimum i postawiono na praktyczne efekty – pirotechnikę, linki i klasyczną scenografię. Całość sprawia ogromne wrażenie i daje poczucie realizmu, którego tak brakuje wielu dzisiejszym blockbusterom. Aktorzy biegają, brudzą się i męczą fizycznie, a nie udają, że coś robią, bo przecież i tak resztę załatwi komputer. Chwała twórcom za staroszkolne podejście do tematu! O ile design obcych może nie jest szczególnie pomysłowy, bardzo przypomina to co pokazano nam w grach z serii Crisis, o tyle wygląd egzoszkieletów jest kapitalny. Odpowiednio masywne, podatne na modyfikacje i śmiercionośne. Ze wszystkich filmów, które ostatnio wykorzystywały ten motyw, w produkcji Limana pokazano to najlepiej.
Aktorsko film stoi na bardzo wysokim poziomie. Wiadomo, to tylko letni blockbuster, ale zarówno Tom Cruise, jak i Emily Blunt wywiązali się ze swojego zadania znakomicie. Cruise po raz kolejny pokazał, że potrafi dać z siebie wszystko i bardzo wiarygodnie ukazał przemianę swojego bohatera z tchórza do gotowego na poświęcenia wojaka. Oczywiście większość scen – nawet tych niebezpiecznych – wykonał sam, bez pomocy dublera. Blunt w roli Rity „Full Metal Bitch” Vrataski wyciągnęła ze swojej postaci maksimum pokazując, że ta twarda kobieta ukrywa emocje pod płaszczem osobistej tragedii. Wisienką na torcie jest zaś rola Billa Paxtona w roli starszego sierżanta Farrella. Już sam jego widok wywołuje uśmiech na twarzy, a jeżeli dorzucimy do tego wojskową aparycję i sposób wysławiania się dostaniemy prawdziwą perełkę. Trójkę uzupełniono o postacie poboczne, które bazują na stereotypach, ale na szczęście podano to w bardzo przystępny sposób – nie mamy wrażenia, że oglądamy po raz kolejny to samo. Chociaż trzeba przyznać, że kiedy poznajemy oddział, do którego wcielono Cage’a od razu przychodzi nam na myśl Obcy – decydujące starcie.
Jeżeli miałbym na siłę szukać minusów, to z pewnością jednym z nich byłby brak jakiegokolwiek charakterystycznego motywu muzycznego. Zresztą muzyki w tym filmie praktycznie nie odnotowałem, nie dlatego, że jej nie było, a dlatego, że była słaba i nie zwróciła mojej uwagi. Drobnym minusem jest także zakończenie, które sprawia wrażenie zmienionego w ostatniej chwili przez wytwórnię. Owszem, jest logiczne i konsekwentnie trzyma się tego co pokazują nam twórcy, powoduje jednak pewien zgrzyt. Na szczęście nie jest w stanie zmienić wysokiej oceny na jaką ten film zasługuje.
Na skraju jutra wyrósł właśnie na lidera tegorocznego sezonu ogórkowego. Ten film posiada wszystko, co idealny blockbuster mieć powinien: niegłupią, wciągającą fabułę, która nie pozwala na chwilę nudy. Świetną i wartką akcję opartą o praktyczne efekty i pirotechnikę oraz dwójkę głównych bohaterów, między którymi czuć chemię, bez popadania w tandetny romans.
Już dawno nie bawiłem się w kinie tak dobrze. Mało tego, przypuszczam, że w weekend wybiorę się na obraz Douga Limana po raz drugi. Jeżeli jakikolwiek inny film miałby zagrozić Na skraju jutra i zapewnić więcej frajdy i rozrywki w kinie w 2014 roku, to mogą to być tylko Strażnicy Galaktyki. Póki co zakładam egzoszkielet i idę skopać tyłki kosmitom!
Szymon Pajdak