HOLLYWOODZKIE FILMY KRĘCONE W POLSCE. Lynch w Łodzi, Seagal w Warszawie
Mimo coraz częstszych osiągnięć rodzimego kina za granicą polskiej kinematografii nadal daleko jest do superkasowych produkcji fabryki snów. Hollywood jednak nieraz osobiście zawitało do Polski, właśnie tu rozstawiając swoje plany filmowe. Choć nie było ich wiele, są wśród nich oscarowe i międzynarodowe hity. A nad Wisłę przyciągały reżyserów nie tylko piękne dziewicze krajobrazy, zabytkowa architektura czy światowej sławy filmowi operatorzy. Poniżej znajduje się lista najsłynniejszych hollywoodzkich oraz międzynarodowych dzieł filmowych, w których mniejszą lub większą rolę odegrały polskie scenerie.
Lista Schindlera
Nie jest zaskoczeniem, że zagraniczni reżyserzy dzieł o tematyce II wojny światowej decydują się na przeniesienie swoich planów filmowych w nasze ojczyste plenery. Wojna odcisnęła wyraźne piętno w dziejach Polski, które nadal inspirują kolejnych filmowych twórców. Sam film Stevena Spielberga opowiada zaś prawdziwą historię niemieckiego przemysłowca (granego przez Liama Neesona) ratującego Żydów przed niemiecką eksterminacją. Do wydarzeń tych doszło w Krakowie. Amerykański reżyser w pełni zadbał o oddanie realiów historycznych, umieszczając swoich bohaterów w labiryncie betonowych ulic stolicy Małopolski. Zrealizował tam praktycznie w całości swój oscarowy wojenny dramat. Zdjęcia kręcone były między innymi w Fabryce Naczyń Emaliowanych Oskara Schindlera przy ulicy Lipowej, na krakowskim starym rynku, dworcu kolejowym Kraków Główny, moście Józefa Piłsudskiego czy w Kamieniołomie Libana przy ulicy Za Torem. Na ekranie często pojawiają się również ulice Poselska, Ciemna czy Szeroka. Ta ostatnia ulica krakowskiego Kazimierza była jednym z głównych plenerów Listy Schindlera. Nakręcono tam wiele scen, których akcja filmu rozgrywała się na terenie getta. Podczas niektórych sekwencji w tle dostrzec można zarys budynków Starej Synagogi czy Synagogi Remu. Niemało scen dramatu zrealizowano w prawdziwych, historycznych miejscach miasta, pozbawionych dodatkowej scenografii. Do dziś krakowska produkcja Spielberga pozostaje jednym z najważniejszych filmowych obrazów Holocaustu.
Pianista
Choć Roman Polański ostatecznie odmówił nakręcenia wspomnianej Listy Schindlera, w 2002 roku rozliczył się z tragedią Holocaustu, tworząc nie mniej słynnego Pianistę z Adrienem Brodym w roli głównej. Reżyser pochylił się nad przejmującą historią wybitnego polskiego pianisty żydowskiego pochodzenia – Władysława Szpilmana. Polański swój dramat wojenny nakręcił w niemieckim studiu Babelsberg, w Łodzi, w podwarszawskiej Kobyłce i Rembertowie, ale także, i może przede wszystkim, w Warszawie – w mieście, w którym według wspomnień tytułowy bohater zmagał się z koszmarem wojny. Na filmie rozpoznajemy między innymi Krakowskie Przedmieście, okolice Polskiej Akademii Nauk, skwer Tarasa Szewczenki, ulicę Instalatorów (filmowy Umschlagplatz), ale głównie zakątki warszawskiej Pragi. Wzdłuż ulic Stalowej i Małej na nowo wzniesiono mury warszawskiego getta – jednego z głównych miejsc akcji filmu. Widowiskowo zatrważające sceny zniszczonej po powstaniu Warszawy zrealizowano już jednak nie w Polsce, ale w Niemczech. Choć Pianista jest koprodukcją francusko-niemiecko-polsko-brytyjską, nie zaś amerykańską, znacząca część jej budżetu pochodzi jednak z USA. Dodatkowo, biorąc pod uwagę ogromny zasięg filmu oraz jego międzynarodowy sukces, film Polańskiego zasłużył na wzmiankę w zestawieniu.
Opowieści z Narnii
Polska nie musi być jedynie obrazem wojennej pożogi czy ponurej okupacji, co udowodniono podczas kręcenia Opowieści z Narnii: Lwa, czarownicy i starej szafy oraz późniejszych Opowieści z Narnii: Księcia Kaspiana. Popularne młodzieżowe filmy powstałe na kanwie serii książek C.S. Lewisa zachwycają spektakularnymi, zapierającymi dech w piersi widokami rodem z filmów fantasy. Wiele z nich to właśnie polskie scenerie, szczycące się pięknem dziewiczej natury i widowiskowymi, baśniowymi krajobrazami, składającymi się na tytułową magiczną Narnię. Ekipę filmową przyciągnął do Polski urok Puszczy Białowieskiej, Sudetów, Jeziora Siemianowskiego czy Gór Stołowych. Zdjęcia do filmów realizowano między innymi przy Wodospadzie Kamieńczyka i w labiryncie Błędne Skały. Jedną z najbardziej charakterystycznych scen zrealizowanych w tym regionie jest sen Łucji z Księcia Kaspiana, w którym to bohaterka przemierza bajeczny zaczarowany las. Podczas kręcenia zamknięto turystom dostęp do kilku obiektów Karkonoskiego Parku Narodowego, aby zagwarantować filmowcom swobodę tworzenia.
Inland Empire
David Lynch wielokrotnie odwiedzał Łódź. „Podoba mi się, w jaki sposób Łódź wygląda w dzień i jak prezentuje się w nocy. Łódź sprawiła, że zacząłem marzyć” – tak reżyser zwykł mówić o mieście centralnej Polski. Nic więc dziwnego, że jej surowe fabryczne plenery nakłoniły twórcę Mulholland Drive do ponownego przyjazdu, tym razem z kamerą i ekipą filmową. Inland Empire z 2006 roku opowiada o parze aktorów, którzy spotykają się na planie wspólnego, owianego tajemnicą filmu. Ekranowa fikcja zaczyna dla nich niebezpiecznie przeplatać się z rzeczywistością. Obok hollywoodzkich gwiazd, takich jak Laura Dern czy Jeremy Irons, wystąpili także polscy aktorzy – Karolina Gruszka i Krzysztof Majchrzak. Choć w Łodzi nakręcono wiele scen filmu, reżyser wybrał mniej charakterystyczne obszary miasta. Na ekranie pojawia się dużo enigmatycznych łódzkich uliczek i podwórek, onirycznych i ciemnych zaułków, które idealnie współgrają z nastrojem filmu. Udaje się rozpoznać ulice Moniuszki oraz Wschodnią. Film miał początkowo powstać jako krótka etiuda, eksperyment filmowy, który miał dowieść, „czy w Polsce da się nakręcić film”. Reżyser rozpoczął nad nim prace podczas wizyty na łódzkim festiwalu Camerimage w 2003 roku. 15-minutowy projekt o nazwie The Green Room in Lodz wciągnął Lyncha do tego stopnia, że postanowił kontynuować realizację dzieła, rozszerzając ją do długiego metrażu Inland Empire.