TAŃCZĄCY Z WILKAMI. Wersja reżyserska

[Czas: 1:50:38 – 1:51:30]
W tym miejscu dodana jest cała sekwencja związana z przenoszeniem obozu i przygotowaniami do polowania na bizony; dodano też fragment, w którym zwiadowcy (m.in. Dunbar) obserwują z ukrycia stado żerujących bizonów. Wycięto za to scenę nocnych rozmyślań Dunbara, przenosząc ją o kilka minut dalej.

[Czas: 1:54:43 – 1:56:19]
Dodano tu scenę, w której kilku wojowników z plemienia Lakota przywozi do wioski odzyskane skóry bizonów oraz skalpy białoskórych handlarzy, którzy w skandaliczny sposób pozyskali te „trofea”. Biali zostali potraktowani w taki sam sposób, w jaki oni obeszli się z bizonami.

[Czas: 1:57:42 – 1:58:29]
Te dodane sceny pokazują nam, jak doświadczeni wojownicy przygotowują się do polowania, jak rozdzielają obowiązki i obmyślają strategię. Nie zabrakło tu też ujęcia trzech młodych (gniewnych) Indian, którzy z taką samą pasją i podekscytowaniem szykują się do polowania ;).

[Czas: 2:01:49 – 2:01:56]
Przez kilka sekund pokazany jest widok stada bizonów i grupy myśliwych.

[Czas: 2:10:37 – 2:11:36]
Przez tę dodaną minutę pokazany jest poranek po polowaniu. Porozkładane na ziemi skóry – naszykowane do dalszego wyprawiania, zachowanie Indian, jak i przechadzka Dunbara do jego konia, którą można odebrać jako podziękowania dla konia za doskonałe zachowanie się na polowaniu.

[Czas: 2:12:42 – 2:15:48]
W trakcie tych kilku minut następuje przerwa w filmie, tzw. „Intermission”.

[Czas: 2:15:49 – 2:18:40]
John Dunbar po powrocie z wioski (po polowaniu) zatapia się w rozmyślaniach o swoim losie, m.in. o ewentualnym, wspólnym życiu z Indianami. Dodano też scenę, w której wilk w akcie przyjaźni przynosi mu upolowanego przez siebie ptaka, co doskonale obrazuje niezwykłą relację między Dunbarem a wilkiem. Wieczorem, przy ognisku, Dunbar na nowo zastanawia się, co zrobić za swoim życiem, jaką pójść drogą: czy wybrać samotne życie żołnierza, czy w wielkiej rodzinie – wraz z Indianami.

[Czas: 2:21:18 – 2:21:39]
Rozszerzona została scena, w której zaprzyjaźnieni Indianie widzą Dunbara bawiącego się (tańczącego) z wilkiem.

[Czas: 2:25:33-2:25:58]
Przez te kilka dodanych sekund możemy zobaczyć, jak odmienna od naszych zwyczajów jest forma okazywania miłości i przyjaźni przez Indian. Dla nich bardzo ważnym elementem są wszelkie rytuały, jak podawanie dłoni każdemu wojownikowi przed wyprawą, czy pożegnanie przez połączenie się dusz i umysłów z tymi, których się kocha (jak to pokazał „Wierzgający Ptak” i jego żona).

[Czas: 2:26:30 – 2:27:09]
Na tym dodanym ujęciu pokazany jest wyjazd wojowników z wioski i całe plemię, które ich odprowadza.

[Czas: 2:28:01 – 2:30:21]
John „Tańczący z wilkami” Dunbar, chcąc zbliżyć się jak najbardziej do Indian i jak najlepiej poznać ich kulturę uczy się języka Siuxów, pomaga mu w tym „Podniesiona pięść”. W czasie ich nauki (i nie tylko) można zauważyć, że najbardziej zależy jednak Dunbarowi na tym, by jak najlepiej i najbliżej poznać właśnie „Podniesioną Pięść” i tylko wyszukuje okazji do jak najczęstszych spotkań z nią. Po długim oczekiwaniu pod jej wigwamem wreszcie udaje mu się osiągnąć ten cel (razem idą nad strumyk po wodę) ;).

[Czas: 2:32:59 – 2:34:21]
W ciągu tych dwóch minut ukazane są rozterki „Podniesionej Pięści” i „Tańczącego z Wilkami”. W zrozumieniu całej sytuacji „Podniesionej Pięści” pomaga żona „Wierzgającego Ptaka” (jej przybrana matka), natomiast „Tańczący z Wilkami” jest pozostawiony z rozterkami sam sobie – nie ma nikogo, kto mógłby mu doradzić.

[Czas: 2:37:32 – 2:37:41]
Powrót Dunbara do fortu. Pokazany jest widok na fort z lotu ptaka – jakby miało nam to uświadomić, jakiego właśnie wyboru dokonał Dunbar, co zostawia za sobą, czego się wyrzeka.

[Czas: 2:40:29 – 2:41:06]
Pułkownik wyjeżdża z fortu. Wygląda to tak, jakby przyjechał tylko po to, by napisać w swoim dzienniku, że kocha „Podniesioną Pięść” (i jednocześnie podpisać się pod tym, na co się decyduje) oraz nakarmić wilka (ostatni ich wspólny posiłek – przed rozstaniem). W tym samym czasie pokazana jest „Podniesiona Pięść” wchodząca do wody, co mogłoby symbolizować podjęcie przez nią decyzji – wejścia w nowe życie, zaangażowanie się w związek z „Tańczącym z Wilkami”.

[Czas: 2:42:16 – 2:42:36]
Te dwadzieścia sekund to niby niewiele, a pokazują nam, jak wiele zmieniło się w stosunkach między „Tańczącym z Wilkami” a „Podniesioną Pięścią”. Po raz pierwszy widzimy ich trzymających się za ręce, pokazują w ten sposób, że prawdziwej miłości nic nie jest w stanie przeszkodzić.

[Czas: 2:50:27 – 2:50:50]
Przez te kilka sekund pokazane jest, jak podczas napadu jeden z Paunisów zakrada się do wigwamu, w którym ukrywają się starsze kobiety i dzieci. Z opresji ratuje je jeden z mężczyzn z plemienia Lakota, który strzałą z łuku trafia napastnika w plecy.

[Czas: 2:50:52 – 2:51:03]
Ujęcie to pokazuje, jak jedna ze starszych kobiet w przypływie odwagi chwyta za kij i rozprawia się z leżącym już na ziemi przeciwnikiem ;).

[Czas: 2:55:22 – 2:55:45]
Powrót wojowników z wyprawy przeciwko Paunisom; świętowanie zwycięstwa i powrotu mężczyzn.

[Czas: 2:59:52 – 3:03:25]
Przez te kilka minut możemy zobaczyć zdezorientowanego „Tańczącego z Wilkami”, który na polecenie „Wierzgającego Ptaka” nie może wychodzić z wigwamu. Z pomocą i radą zjawiają się u niego dwaj przyjaciele, tłumacząc, skąd wzięła się decyzja „Wierzgającego Ptaka”. Doradzają, co powinien zrobić i jak się zachować, objaśniając zwyczaje panujące w wiosce. „Tańczący z Wilkami” musi zgromadzić podarunki dla „Wierzgającego Ptaka” i w zamian otrzyma rękę „Podniesionej Pięści”. Następnego dnia z pomocą przychodzą mu wszyscy mieszkańcy wioski i każdy z nich ofiarowuje mu jakąś wartościową rzecz, dzięki czemu „Tańczący z wilkami” może ożenić się z „Podniesioną Pięścią”.

[Czas: 3:06:46 – 3:08:03]
To ujęcie zaczyna się od rozmowy trzech młodych Indian snujących domysły na temat poczynań pary młodej. Ich ciekawość posuwa się na tyle daleko, że postanawiają sami sprawdzić, co też nowożeńcy mogą robić przez niemalże dziesięć dni nie wychodząc z wigwamu ;). Niestety ich działania zostają przerwane. Chwilę potem „Wierzgający Ptak” zaprasza „Tańczącego z Wilkami” na długą wycieczkę.

[Czas: 3:09:14 – 3:13:16]
W tym momencie dodana jest cała sekwencja z podróży „Tańczącego z Wilkami” i „Wierzgającego Ptaka”. Pokazane są tu przepiękne widoki, dodane są też dialogi pomiędzy przyjaciółmi. Podczas przejażdżki napotykają opuszczony dom białych ludzi, szkielety zwierząt i nabite na kije głowy jeleni, bałagan, potłuczone butelki, zardzewiałe naczynia – mieszkańcy zostali stamtąd prawdopodobnie przepędzeni przez Indian.

[Czas: 3:16:05 – 3:16:16]
Na tych kilku ujęciach pokazane jest, jak Indianie Lakota szykują się do przeprowadzki.

[Czas: 3:21:48 – 3:22:56]
Dodana jest tu scena rozmowy w forcie „Tańczącego z Wilkami” z majorem i porucznikiem Elginem.

[Czas: 3:26:10 – 3:26:41]
W tej części pokazany jest porucznik Elgin, który z ukrycia przygląda się Dunbarowi. Z jego zachowania możemy wywnioskować, że zastanawia się nad swoim zachowaniem (swoja obojętną postawą) w stosunku do dobrze znanego mu porucznika Dunbara.

[Czas: 3:37:13 – 3:37:51]
Już na zakończenie dodano scenę, w której Indianie zabierają zabitym żołnierzom wóz oraz konie. Następnie pokazany jest moment, kiedy „Wiatr we włosach” chce zedrzeć skalp z porucznika Elgina oraz reakcję „Tańczącego z Wilkami”, który odwodzi go od tego czynu. „Wiatr we włosach” odbiera to tak, że „Tańczący z wilkami” sam chce zedrzeć skalp (nawet próbuje wetknąć mu do ręki swój nóż), do czego oczywiście nie dochodzi.

PODSUMOWANIE

Jak na film o 56 minut dłuższy od wersji kinowej, stosunkowo niewiele się zmieniło. W gruncie rzeczy dodane sceny i ujęcia skupiają się na pogłębianiu i dokładniejszym przedstawieniu wszystkiego, co widzieliśmy już w kinie – czyli relacji Dunbara z Indianami, z wilkiem, z przyrodą i wreszcie z „Podniesioną pięścią”. Wyraźniej został także zaznaczony wątek zachwytu nad pięknem dzikiej przyrody i różnice kulturowe między białymi a Indianami. Film w wersji reżyserskiej to jednak nic innego jak rozbudowana wersja oryginału, lecz jest znacznie klarowniejsza, bardziej poukładana i naprawiająca kilka błędów montażowo-narracyjnych, które przez mnóstwo cięć wkradły się do wersji kinowej. Nie można bowiem zapominać, że wersja 3-godzinna znana z kin jest wersją pociętą. Fani Tańczącego z wilkami będą zatem zachwyceni, mogąc obcować z bohaterami filmu aż o (prawie) 1 godzinę dłużej. Inni będą tylko narzekać na nudę, bo rozbudowana wersja, przypomnijmy, trwa aż 4 godziny bez czterech minut.

Tekst z archiwum film.org.pl.