Kasowa seria horrorów found footage.

PARANORMAL ACTIVITY

TYTUŁ POLSKI: PARANORMAL ACTIVITY
ROK PRODUKCJI: 2007
REŻYSERIA: Oren Peli

WYSTĄPILI:
Katie Featherston, Micah Sloat, Mark Fredrichs, Amber Armstrong, Ashley Palmer, Crystal Cartwright, Randy McDowell, James Piper

Młoda para Katie i Micah, krótko po wprowadzeniu się do nowego domu, zaczyna borykać się z problemem występowania w nim zjawisk paranormalnych. Katie wkrótce odkrywa przed swym chłopakiem prawdę z przeszłości- jako dziecko wraz ze swą siostrą prawdopodobnie przeżyły kontakt z duchem nawiedzającym ich rodzinne domostwo. Istnieje więc podejrzenie, że owa istota mogła przybyć za nią do nowego miejsca zamieszkania. W niedługim czasie para wynajmuje medium, który jednak wyklucza możliwość nawiedzenia domu przez złego ducha, idąc dalej, sugerując… demona. Katie i Micah postanawiają stworzyć system monitoringu, by spróbować wychwycić dowód nawiedzenia. Klasyczny już horrorowy leitmotiv opętanego domu, za sprawą stylistyki found footage, nabiera tutaj wyjątkowo świeżego oblicza. Wrażenie „znalezionej taśmy”, poprzez swą dokumentalizowaną formułę, potrafi lepiej, sugestywniej oddziaływać na widza. Jeden z lepszych horrorów, od czasu kultowego Blair With Project, bazującego na tej realizacyjnej technice .

PARANORMAL ACTIVITY 2

TYTUŁ POLSKI: PARANORMAL ACTIVITY 2
ROK PRODUKCJI: 2010
REŻYSERIA: Tod Williams

WYSTĄPILI:
David Bierend, Brian Boland, Molly Ephraim, Katie Featherston, Seth Ginsberg, Sprague Grayden, William Juan Prieto, Jackson Xenia Prieto

Akcja rozgrywa się w domu Kristi, starszej siostry poprzedniej głównej bohaterki. Czas ulokowany jest na kilka miesięcy przed znanymi z części pierwszej wydarzeniami – „dwójka” kontynuuje więc horror będąc prequelem. W domu Kristi i jej męża Daniela dochodzi do czegoś, co w swych skutkach przypomina włamanie. Daniel nie zastanawiając się długo postanawia zamontować w domu kamery. Wkrótce po tym ma miejsce kolejne dziwne zdarzenie, a rejestrująca to kamera ukazuje im coś, co trudno jest wyjaśnić racjonalnymi kryteriami. W części drugiej mamy więc klasyczną powtórkę z rozrywki, ze sprawdzonego częścią pierwszą schematu. Choć fabularnie przewidywalnie to nadal zaskakująco przyzwoicie w odczuwaniu napięcia.

PARANORMAL ACTIVITY 3

TYTUŁ POLSKI: PARANORMAL ACTIVITY 3
ROK PRODUKCJI: 2011
REŻYSERIA: Henry Joost, Ariel Schulman

WYSTĄPILI:
Lauren Bittner, Christopher Nicholas Smith, Chloe Scengery, Jessica Tyler Brown, Hallie Foote, Dustin Ingram

Kolejny prequel, który tym razem cofa czas akcji do wydarzeń z dzieciństwa obu sióstr- do wydarzeń wspomnianych w części pierwszej, stanowiących jednocześnie klucz do zrozumienia istoty zła, nawiedzanego siostry w późniejszym życiu. Fabularna oś zostaje zachowana, a jedynym elementem wyróżniającym jest fakt, że nadprzyrodzone zjawiska tym razem rejestrowane są przez ojca dziewczynek przy użyciu kamer analogowych. Found footage i tutaj spełnia swoją rolę, strasząc nawet w najbardziej sztampowych momentach. Poziom „dwójki” został utrzymany, do poziomu „jedynki”- głównie przez małą kreatywność twórców- trochę brakuje.

PARANORMAL ACTIVITY 4

TYTUŁ POLSKI: PARANORMAL ACTIVITY 4
ROK PRODUKCJI: 2012
REŻYSERIA: Henry Joost, Ariel Schulman

WYSTĄPILI:
Kathryn Newton, Matt Shively, Aiden Lovekamp, Brady Allen, Stephen Dunham, Alexondra Lee, Katie Featherston

Czwarta odsłona horrorowego cyklu, w końcu jest bezpośrednią kontynuacją części pierwszej. Wracamy więc do wątku wiodącego oraz głównej bohaterki, Katy, by dowiedzieć się co dokładnie stało się z nią po makabrycznym finale części pierwszej. Dalsze losy Katy umiejętnie wplecione zostały jednak w losy innej rodziny, nie mającej nic wspólnego z główną osią fabularną. Sam przebieg akcji- wraz z paletą charakterystycznych dla serii chwytów- zostaje powtórzony, tym samym horror poniekąd zaczyna się od początku. Śledzimy zatem nową, lecz dobrze nam już znaną treść, wyraźnie cierpiącą na syndrom „odgrzewanego kotleta”.  Najbardziej jednak bolą braki w logice wydarzeń i- co gorsza, biorąc pod uwagę gatunek- dawkowaniu grozy. Ciekawostką pozostanie efektowne wykorzystanie w procesie straszenia technologicznych gadżetów (laptopy, Xbox kinet, mówiące drzwi). Czwarta część wyraźnie odstaje od reszty, niemniej wciąż pozostaje lepsza od niejednego współczesnego horroru.

CIEKAWOSTKI:

• Koszty produkcji pierwszej części wynosiły około 15 tysięcy dolarów. Zwróciły się z ogromną nawiązką, gdyż w samych Stanach film zarobił ponad 100 milionów dolarów. Wszystkie trzy części serii przy łącznym budżecie w wysokości 8 milionów dolarów zarobiły na całym świecie ponad 450 milionów. W ten sposób seria Paranormal Activity stała się jednym z najbardziej dochodowych filmowych przedsięwzięć w historii, w oparciu o oczywiście zwrot z inwestycji.
• Gaża głównych aktorów pierwszej części wynosiła marne 500 dolarów. Ogromny sukces filmu zachęcił ich do negocjacji o zwiększenie finalnych pensji.
• Na planie aktorzy posługiwali się techniką tzm. „retroscriptingu”, która opiera się na znacznej aktorskiej improwizacji w kreowaniu swojej postaci.
• Zdjęcia do pierwszej części filmu trwały zaledwie dziesięć dni.
• Oryginalne zakończenie części pierwszej zostało zmienione na rzecz alternatywnego, z którym film ostatecznie dostał się do dystrybucji. Podobno zmiany zasugerował sam Steven Spielberg- mi jednak nie chce się w to wierzyć.
• Zdjęcia do pierwszej części kręcone były w domu reżysera. Co równie ciekawe, Oren Peli przez całe swoje życie odczuwał silny lęk przed duchami. Udało mu się jednak przekształcić swoją fobię w coś twórczego.
• Do realizacji drugiej części najpierw przymierzany był reżyser Piły VI, Kevin Greutert. Klauzula Lions Gate Entertainment uniemożliwiła mu jednak zajęcie się tym projektem.
• Za trzecią część odpowiedzialni są dokumentaliści, którzy wcześniej nakręcili dokument „Catfish” (polski tytuł „Sum”), nominowany w Sekcji „American Docs” wrocławskiego AFF. Oczywiste jest zatem, że musieli się dobrze czuć w stylistyce found footage.
• Część pierwsza doczekała się rozszerzonej o 13 minut wersji reżyserskiej.
• Filmowy chłopiec Robbie z czwartej części, dostał swoje imię po Robbim Manhaime- dziecku, które w 1959 roku było ofiarą rzekomego opętania, i na którym przeprowadzono wówczas egzorcyzmy.
• Po napisach końcowych czwartej części, następuje krótka scenka, będąca zapowiedzią tego, co uświadczymy w zbliżającym się latynoskim spin-offie Paranormal Activity.
• Para aktorów, Stephen Dunham i Alexanda Lee, grających w Paranormal activity 4 małżeństwo, jest małżeństwem także w rzeczywistości. Niestey Stephen Dunham nie doczekał się finalnego efektu ich wspólnej pracy, gdyż zmarł we wrześniu 2012 na atak serca, czyli krótko przed premierą filmu.
• Przy realizacji każdej z części cyklu Paramount Studios zaangażowało Christophera Chacona- cenionego znawcę zjawisk paranormalnych.

CZY BĘDZIE KOLEJNA CZĘŚĆ?

Po kasowych sukcesach tych paranormalnych horrorów, na finalnym etapie realizacji jest już piąta część cyklu oraz latynoski spin-off (Paranormal Activity: The Oxnard Tapes), które mają mieć swoją premierę w 2013 roku (choć ten drugi może pojawić się później).