SEQUELE – Trylogia Sienkiewicza
Po śmierci swojej narzeczonej, pułkownik Michał Wołodyjowski wstępuje do zakonu. Dzięki kolejnemu fortelowi, Onufry Zagłoba wyciąga z niego “małego pułkownika”, bo wie, że ojczyzna go potrzebuje, gdyż u granic Rzeczpospolitej stoją już gotowe do natarcia wojska tureckie. Wołodyjowski po wyjściu z zakonu udaje się do dworu swego przyjaciela Ketlinga i tam spotyka swą siostrę z dwoma podopiecznymi: Basią i Krzysią. W tej drugiej “mały rycerz” zakochuje się z wzajemnością. Jednak wkrótce uczucia nieco zmienią adresatów, i to Basia zostanie żoną Wołodyjowskiego. Jej dalsze losy to próba porwania przez zdrajcę Rzeczpospolitej Azję Mellechowicza. Pan Michał natomiast zostaje wraz z Ketlingiem komendantem twierdzy Kamieniec, która do końca walczy z ogromnymi siłami najeźdźcy. Ostatnia w kolejności część Trylogii Henryka Sienkiewicza w wersji filmowej to zapierające dech widowisko historyczne, zrealizowane z ogromnym rozmachem, za olbrzymie jak na ówczesne czasy pieniądze. Oczywiście ekranizacja wymagała ograniczenia wątków pobocznych historii, lecz jest niezwykle sprawnie poprowadzona przez reżysera, znakomicie łączącego wątki romantyczne z batalistyczno-wojennymi (tak bym to nazwał) Błyszczał w swej roli świetny Tadeusz Łomnicki, a brawa należą się również młodziutkiej wówczas Magdaleny Zawadzkiej, “okrutnemu” Danielowi Olbrychskiemu i chyba najlepszemu Zagłobie, czyli Mieczysławowi Pawlikowskiemu. |
Hulajdusza Andrzej Kmicic, podczas “potopu” szwedzkiego na Polskę opowiada się po stronie rodu Radziwiłłów, którzy – jak się okazuje – za nic mają losy ojczyzny i układają się ze Szwedami. Uznany za zdrajcę przez całą szlachtę jak i narzeczoną Oleńkę Billewiczównę, decyduje się na desperacki krok i porywa Bogusława Radziwiłła aby zawieźć go przed oblicze króla. Niestety plan nie udaje się, a Kmicic zostaje ciężko ranny. Odzyskawszy siły pod fałszywym nazwiskiem Babinicz bohatersko broni przed najazdem klasztoru Jasnogórskiego, a po wielu perypetiach w końcu zostaje przez króla zrehabilitowanym. Jeden z najlepszych polskich filmów wszech czasów, nominowany w 1975 roku w kategorii “najlepszy film nieanglojęzyczny” do Oscara. Podobnie jak wcześniejszy, mówi o krytycznych dla Polski wydarzeniach, bezbłędnie sfilmowanych w duchu sienkiewiczowskiej powieści “ku pokrzepieniu serc”. Zdecydowanie najlepsza kreacja Daniela Olbrychskiego, który znakomicie zagrał Andrzeja Kmicica i jego wewnętrzną przemianę z pospolitego watażki i lubiącego zabawę szlachcica w oddanego ojczyźnie bohatera narodowego. Hoffman świetnie ujął w Potopie wszystkie zalety jak i wady czegoś, co nazywamy polskim charakterem czy polską mentalnością. Obowiązkowa pozycja. |
Jan Skrzetuski, poseł Jeremiego Wiśniowieckiego, w drodze powrotnej do domu ratuje z opresji Bohdana Chmielnickiego, pułkownika kozackiego. W dalszej drodze zaprzyjaźnia się z Longinusem Podbipiętą i Onufrym Zagłobą. Razem docierają do Rozłogów i Jan zakochuje się bez pamięci w Helenie Kurcewiczównej, która – jak się okazuje – przeznaczona jest Jurko Bohunowi. Jednak drobny szantaż powoduje, że wkrótce Helena ma zostać żoną Skrzetuskiego. Po dotarciu na miejsce, książę Wiśniowiecki wysyła go na kolejną misję na Sicz, podczas której dowiaduje się o planowanym powstaniu kozackim. Zostaje wzięty do niewoli, a podobny los dzieli z nim Helena porwana przez Bohuna. Ostatnia filmowa, a pierwsza literacka część wielkiej Trylogii Sienkiewicza jest najsłabszym z trzech filmów Hoffmana. Mimo zaawansowanych środków technicznych i zbyt daleko idących skrótów, film jest mało czytelny, i choć tempo akcji jest szybkie i dynamiczne to brak znajomości pierwowzoru literackiego znacznie utrudnia zrozumienie całości. Aktorzy też nie dorównali dokonaniom poprzedników. Blado wypadł Zbigniew Zamachowski w roli pana Wołodyjowskiego, sztucznie siła napędowa filmu czyli Izabella Scorupco i kiepski Wojciech Malajkat. In plus można zaliczyć role Aleksandra Domogarowa i Bohdana Stupki. Niemniej film spokojnie można obejrzeć, i choć nie powtórzył artystycznego sukcesu poprzedników (szczególnie Potopu), to był jednym z największych przebojów frekwencyjnych polskiego kina ostatnich lat. |
CIEKAWOSTKI:
|
Tekst z achiwum film.org.pl
Tomasz Urbański