8 SILNYCH KOBIET, CZYLI ŻELAZNE DAMY KINA

Żeby przetrwać w świecie zdominowanym przez mężczyzn, niejednokrotnie kobiety musiały udowadniać, że nie brakuje im ani sprytu, ani zdolności przywódczych, ani determinacji w dążeniu do celu. Niezależnie od otoczenia i charakteru pracy jeszcze pokutuje przekonanie o tym, że “słaba płeć” do niektórych zadań się po prostu nie nadaje. Ambitnym paniom często jest znacznie trudniej zrobić karierę, a ich starania nie zawsze są traktowane poważnie. Zarówno w rzeczywistości, jak i w kinie, kobiety dorównując (ba, przewyższając!) swoich kolegów kwalifikacjami i silnym charakterem, intrygują i zapadają w pamięć. Poniższe zestawienie to wybiórcze przykłady takich “żelaznych dam”.

1. Jordan O’Neil (G. I. Jane)

Pracująca w wywiadzie Jordan O’Neil udowodniła własnym potem, brudem i łzami, że pierwsza linia frontu to nie jest miejsce wyłącznie dla facetów. W ramach walki z dyskryminacją kobiet w służbach mundurowych Jordan została wcielona do jednostki komandosów, gdzie czekało ją mordercze szkolenie. Trudno powiedzieć, co było gorsze – wyczerpujące, wielogodzinne treningi i mało snu czy powszechne szyderstwa, lekceważenie, niekiedy wrogość męskiego otoczenia. I choć musztra graniczyła czasami z sadyzmem, ostatecznie O’Neil zasłużyła na szacunek ze strony żołnierzy z ich twardym i restrykcyjnym dowódcą włącznie. Ridley Scott wyreżyserował film o wymowie wręcz feministycznej, choć pełna poświęcenia rola Demi Moore została nagrodzona… Złotą Maliną.

2. Constanzia “Connie” Corleone (trylogia Ojciec chrzestny)

Jedyna córka dona Vito Corleone, siostra Sonny’ego, Freda i Michaela, przeszła długą drogę, nim znalazła dla siebie miejsce w życiu. Bita, poniżana i zdradzana przez pierwszego męża, a po jego śmierci skłócona z najmłodszym bratem, gdy ten został głową rodziny. Rozgoryczenie i poczucie straty rekompensowała sobie romansami i kosztownymi zachciankami. Jednak kiedy kolejne tragedie pozbawiły ją części rodzeństwa, postanowiła pogodzić się z Michaelem, zamieszkać w posiadłości Corleonów i – po raz pierwszy w życiu – pomagać rodzinie. Po latach stała się nie tylko nobliwą i szykowną damą, lecz także stanowczą prawą ręką schorowanego brata, który z wiekiem zrobił się mniej radykalny niż za młodu. Constanzia, którą oglądamy w trzeciej części Ojca chrzestnego, ma bardzo niewiele wspólnego z tą z pierwszego filmu. Zamiast nieco dziecinnej, wrażliwej kobiety-ofiary jest pewną siebie, inteligentną i przebiegłą matroną, która stała się szarą eminencją kurczącej się rodziny Corleone.

3. Lisbeth Salander (trylogia Millennium)

Aspołeczna hakerka z bardzo, bardzo mroczną i skomplikowaną przeszłością. Choć w świetle prawa jest zależna od kuratora i sądów, tak naprawdę radzi sobie znakomicie, a w razie potrzeby potrafi być niemalże samowystarczalna. Pomijając wprawę w wyszukiwaniu informacji (na czym zarabia), ma fotograficzną pamięć i błyskawicznie łączy ze sobą fakty. Swoje talenty trzyma jednak w sekrecie. Żyje w świecie mężczyzn, którzy nienawidzą kobiet, gdzie traktuje się je przedmiotowo – jak zabawki w rękach zboczonych sadystów. Żeby funkcjonować w takim otoczeniu, ciągle musi być czujna, a nauczona doświadczeniem pozostaje nieufna względem prawie wszystkich ludzi, ze szczególnym uwzględnieniem mężczyzn, z którymi ma najgorsze doświadczenie. Jej ambiwalentna znajomość w dziennikarzem Blomkvistem i koleżanką/kochanką Miriam Wu, to jedyne relacje, w których okazuje się, że pod tym emocjonalnym pancerzem z ostrzami kryje się wrażliwa strona Lisbeth.

4. Ellen Ripley (Obcy – ósmy pasażer Nostromo)

Oficer chorąży Ellen Ripley jest bardzo obowiązkowa, rzeczowa i lojalna względem kapitana. Kiedy pojawia się zagrożenie, nadrzędną wartością jest dla niej los załogi, nawet jeśli oznacza to działanie sprzeczne z wytycznymi pracodawcy. Potrafi zachować zimną krew w krytycznej sytuacji i nigdy nie wpada w panikę. Bywa oschła, bezpośrednia i bezczelna – zwłaszcza wtedy, kiedy ma rację i o tym wie. Jest świetnym pilotem, ale w razie potrzeby nieźle radzi sobie z miotaczem płomieni. W konfrontacji z morderczym ksenomorfem jest równie bezlitosna co on, a przy tym cały czas kalkuluje swoje szanse i możliwości przeżycia. To dzięki temu niejednokrotnie wyszła cało ze spotkania z kosmitą zdolnym zabić w ułamku sekundy.

5. Imperatorowa Furiosa (Mad Max: Na drodze gniewu)

Przykład postaci, która przyćmiła tytułowego Maxa i wyrosła na protagonistkę z prawdziwego zdarzenia. Początkowo oddana służbie despotycznemu Wiecznemu Joe, z czasem wzięła jednak stronę przetrzymywanych przez niego kobiet, które w geście solidarności uwalnia i wraz z nimi ucieka na pustkowia. W postapokaliptycznym plenerze Furiosa spotyka Maxa, z którym walczy ramię w ramię, lecz początkowo jest bardzo nieufna, a ich znajomość zaczyna się mordobiciem. To twarda wojowniczka pozbawiona złudzeń co do kondycji moralnej zniszczonego świata. Jest także świetnym kierowcą i nieźle strzela. Jest zupełnie pełnosprawna mimo braku lewej ręki, a jej toporna, metalowa proteza w razie potrzeby staje się solidną bronią obuchową. Swoimi wyczynami Imperatorowa bije na głowę tytułowego bohatera, którego zepchnęła na drugi plan. To bohaterka, która czeka na swój film.

6. Trinity (trylogia Matrix)

Tajemnicza kobieta w służbie rebelii przeciwko systemowi niewolącym ciała i umysły. Zdolna hakerka i żołnierz, całkowicie posłuszna swojemu kapitanowi Morfeuszowi, ponieważ zdobył jej zaufanie. Trinity jest chłodną i małomówną kobietą, która nawet w sytuacji krytycznej nie potrafi zaprzeć się swoich ideałów, za które walczy razem z innymi ludźmi. To postać ukrywająca emocje głęboko pod maską hardości i obojętności, a o głębokich uczuciach mówi tylko w ostateczności. Ponieważ z każdą kolejną częścią Matrixa bohaterka stawała się coraz mniej intrygująca, warto szczególnie zwrócić uwagę na jej obecność w pierwszym filmie. Jest nie tylko intrygująca, lecz także doskonale radzi sobie z wrogami.

7. Czarna Mamba (Kill Bill)

Była członkini dowodzonego przez Billa Plutonu Śmiercionośnych Żmij – zawodowych zabójców – z którego odeszła, kiedy okazało się, że jest w ciąży. Ta decyzja zakończyła się dla niej ciężkim pobiciem, a jej ówczesny szef i kochanek strzelił jej w głowę. Przypłaciła to kilkuletnią śpiączką. Po przebudzeniu dochodzi do wniosku, że poroniła i winny temu jest Bill. Od tamtej pory każdą decyzję podporządkowywała zemście. By dopiąć swego, korzystała z sieci kontaktów i umiejętności nabytych podczas pracy ze Żmijami. I choć uciekała od zabijania, dla niej eliminowanie morderców to po prostu sprawiedliwość. Mimo komiksowej estetyki i brutalności, a także przerysowanych bohaterów, reżyserowi udało się zawrzeć w postaci Czarnej Mamby tragizm i poczucie straty odczuwalne dla widza. Co nie oznacza, że oglądanie Kill Billa nie jest frajdą.

8. Raimunda (Volver)

Wcielenie kobiecej zaradności, gospodarności i silnego charakteru. Mimo skomplikowanych relacji wewnątrz własnej rodziny Raimunda ze wszystkimi żyje w zgodzie i stara się być pomocna. Znosi bezrobotnego, nieco infantylnego męża i wychowuje nastoletnią córkę. Kiedy ta zabija ojca w samoobronie, matka dla dobra rodziny postanawia ukryć ciało i zatrzeć ślady zdarzenia. Korzysta z okazji do zarobku, w czym pomagają jej zdolności kulinarne i dryg do negocjacji. Mimo nawału pracy wydaje się niemal ciągle tryskać pozytywną energią i zaraźliwą pogodą ducha. Poza tymi wszystkimi przymiotami dochodzi jeszcze fakt, że nieźle śpiewa.

Jakie jeszcze silne i niezależne kobiety zapadły wam w pamięć?

korekta: Kornelia Farynowska