Najlepsze role KATHY BATES
Gdy pojawiła się propozycja napisania zestawienia najlepszych ról Kathy Bates, byłem mocno rozdarty. Z jednej strony ucieszyłem się z możliwości uhonorowania w ten sposób legendarnej amerykańskiej aktorki, od kilkudziesięciu lat osiągającej sukcesy w kinie i telewizji. Z drugiej strony od razu ogarnęła mnie niemoc – jak bowiem wybrać najlepsze role aktorki o dorobku obejmującym blisko 300 tytułów, w których niemal zawsze Bates wypadała zachwycająco? Ostatecznie podjąłem się tego wyzwania, ale niniejszy tekst objęty jest klauzulą niedoskonałości – jest to bowiem wybór mocno subiektywny, zapewne niepełny i łatwy do zakwestionowania, ale w zamyśle mający podkreślić wspaniałe i zapadające w pamięć rolę wybitnej Kathy Bates, którą od wczoraj możemy oglądać w komediodramacie Klub cudownych kobiet w dystrybucji Forum Film Poland.
„Misery” (1990), reż. Rob Reiner
Miejmy z głowy oczywistości: rola Annie Wilkes w adaptacji słynnej powieści Stephena Kinga to właśnie ta jedna kreacja, z którą Kathy Bates kojarzą wszyscy. To jednak nie tylko najpopularniejsza jej rola, ale też istotnie jedna z najlepszych. Wcielając się w psychopatyczną fankę znanego pisarza, Bates wydobyła z siebie pokłady demonicznej energii i stała się jednym z najbardziej przekonujących czarnych charakterów w historii kina (sprawdźcie, które miejsce zajęła w naszym plebiscycie). W 1991 roku Kathy Bates odebrała Oscara za rolę pierwszoplanową, w pokonanym polu zostawiając Meryl Streep, Julię Roberts, Anjelicę Huston i Joanne Woodward.
„Schmidt” (2002), reż. Alexander Payne
W tej perełce amerykańskiego kina niezależnego, za którą Jack Nicholson zdobył swoją ostatnią nominację do Oscara, Kathy Bates wcieliła się w Robertę, prostolinijną i nieco ekscentryczną matkę przyszłego zięcia tytułowego bohatera. Rola w Schmidcie jest jednym z wielu dowodów na ogromny talent komediowy Bates – choć znana jest przede wszystkim z nieco poważniejszych ról, doskonale odnajduje się także w nieco lżejszym repertuarze. Film Alexandra Payne’a pozwolił jej wykreować postać wyzwoloną (54-letnia wówczas aktorka pojawia się nago w jednej ze scen) i pełną autentycznego uroku. To zaowocowało powszechnym uznaniem ze strony kapituł przyznających nagrody aktorskie – Kathy Bates otrzymała za tę kreację szereg nominacji, także do tych najważniejszych: Oscara czy Złotego Globu.
„Barwy kampanii” (1998), reż. Mike Nichols
Ten niepozorny komediodramat, który stanowił dość oczywiste nawiązanie do znaczonej obyczajowymi skandalami politycznej kariery Billa Clintona, przyniósł Kathy Bates jej drugą nominację do Oscara. W filmie Nicholsa wcieliła się w charakterną polityczną researcherkę Libby Holden, której burzliwa natura nieco kłóci się z idealistycznym podejściem do prowadzenia kampanii. Rozdarta wewnętrznie i nie do końca stabilna emocjonalnie bohaterka raz po raz wyrzuca z siebie serie przekleństw, ale od początku daje się poznać jako profesjonalistka, która niczego nie udaje. Kathy Bates kradnie każdą scenę, w której się pojawia – a przy tak imponującej obsadzie (John Travolta, Emma Thompson, Billy Bob Thornton) jest to nie lada wyczyn. Postać Libby Holden umożliwiła Bates zagranie całego spektrum emocji, czym udowodniła, jak wszechstronną jest aktorką.
„Richard Jewell” (2019), reż. Clint Eastwood
W trakcie swej przebogatej kariery Kathy Bates wielokrotnie miała okazję wcielać się w role matek, z reguły bardzo wyrazistych i zapadających w pamięć. W nominowanej do Oscara kreacji w filmie wiekowego Clinta Eastwooda zagrała kobietę doprowadzoną na skraj rozpaczy przez fałszywe oskarżenia wobec jej syna, tytułowego bohatera. Wcielając się w Bobi Jewell, Bates niezwykle przekonująco oddała bezsilność i udrękę kochającej matki, która obserwuje nagonkę na swoje jedyne dziecko. Historia ochroniarza, który odkrywa bombę umiejscowioną w jednym z miejskich parków podczas igrzysk olimpijskich w Atlancie, ukazuje głównego bohatera i jego matkę zaszczutych przez media i opinię publiczną. W jednej z najbardziej przejmujących scen filmu Kathy Bates organizuje emocjonalną konferencję prasową, stanowiącą desperacką próbę powstrzymania fali nienawiści, jaką bezpodstawnie kierowali wobec jej syna obywatele USA.
„Smażone zielone pomidory” (1991), reż. Jon Avnet
Wzruszający „sleeper hit”, któremu udało się zarobić blisko 120 milionów dolarów przy zaledwie 11-milionowym budżecie, to kolejny dowód na aktorską wszechstronność Kathy Bates. W nieco zapomnianym dziś debiucie reżyserskim Jona Avneta wcieliła się ona w zahukaną kurę domową Evelyn Couch, która dzięki niespodziewanej relacji z o wiele starszą Ninny Threadgoode (Jessica Tandy) rozpoczyna proces emancypacji. W jej bohaterce tkwią pokłady najróżniejszych emocji, które ze względu na wychowanie Evelyn nigdy wcześniej nie zostały uzewnętrznione. Gdy jednak jej małżeństwo dopada kryzys, a przyjaźń z wiekową Ninny kwitnie, w stłamszonej kobiecie odzywa się poczucie sprawczości. Bates znakomicie ukazuje siłę, która tkwi w jej bohaterce, pozwalając jej otwarcie okazywać emocje i mówić o uczuciach. Metamorfoza Evelyn to jedna z najmocniejszych stron tego niepozornego komediodramatu, w czym ogromna zasługa Bates.
Bonus: występy w serialach
Choć większość widzów kojarzy Kathy Bates z rolami filmowymi, dużą część jej dorobku stanowią występy w produkcjach telewizyjnych. Wystarczy wspomnieć, że aktorka była nominowana do nagród Emmy aż czternastokrotnie, dwa razy zdobywając nagrodę! Do najlepszych jej wcieleń na małym ekranie należą te sprzed kilku lat – gościnny występ w Dwóch i pół czy w kilku sezonach American Horror Story – ale Bates miała też okazję zagrać główną rolę charyzmatycznej prawniczki w serialu Harry’s Law (2011–2012). Fani amerykańskiej wersji Biura zapewne pamiętają ją z roli twardej właścicielki firmy Sabre, a w jej dorobku są przecież kilkuodcinkowe występy w tak znanych serialach jak Sześć stóp pod ziemią czy Teoria wielkiego podrywu. Nie ulega więc wątpliwości, że produkcje telewizyjne nigdy nie były dla Bates złem koniecznym – raczej kolejnym medium, w którym mogła zaprezentować swój niepośledni talent i charyzmę.
Dawid Myśliwiec