THE BIRD PEOPLE IN CHINA. Powrót do korzeni

Autorem tekstu jest Łukasz Krajnik.

Tradycja i postęp cywilizacyjny od lat ścierają się, tworząc rzeczywistość, jakiej doświadczamy na co dzień. Człowiek całe życie próbuje zrozumieć świat składający się z tych dwóch istotnych elementów. O chęci zgłębienia tajemnej wiedzy opowiada The Bird People in China – baśniowa przypowieść traktująca poznanie jako klucz do samorozwoju. Po spotkaniu z obcą kulturą, bohaterowie filmu Takashiego Miike całkowicie zmieniają swoje stereotypowe przekonania i spoglądają na siebie samych z całkiem nowej perspektywy.

Fabuła skupia się na dwójce Japończyków, którzy przybywają do chińskiej wioski, aby pozyskać rzadki minerał, będący największym skarbem tego miejsca. Protagoniści to zatracony w intensywnym tempie wielkiej metropolii biznesmen oraz opętany materializmem członek yakuzy. Początkowo dla obu postaci ta podróż sprowadza się jedynie do rutynowej transakcji, jednak z czasem staje się ona odyseją zakończoną mentalną transformacją. Tradycjonalizm mieszkańców miasteczka jest efektywnie podkreślony poprzez elementy kina fantasy, widoczne w mistycznej aurze otaczającej to miejsce.

Bajkowość Chin ukazuje punkt widzenia Wady i Ujie, którzy traktują egzotyczne zwyczaje jako całkowicie oderwane od rzeczywistości, nieistotne zabobony. Reżyser używa więc mitologizujących zabiegów, aby w zręczny sposób zaakcentować uprzedzenia swoich bohaterów. Oryginalna wizja twórcy pokazuje pogardliwy stosunek współczesnego człowieka do innej kultury i tradycji. Formułę przypowieści dopełnia również pojawiająca się sporadycznie narracja z offu. Jest to narzędzie spinające klamrą specyficzne zabiegi stylistyczne reżysera, a także nadające całości charakteru prastarej legendy.

Wartości wyznawane przez mieszkańców miasteczka są skontrastowane z zachowaniem gangstera granego przez Renji Ishibashiego. Jest on człowiekiem niezwykle impulsywnym, a także skłonnym do aktów nieuzasadnionej agresji. Jego wybuchowy temperament uwypukla przerysowana gra aktorska. Ludzie, których napotyka w Chinach, wypadają na jego tle niczym medytujący mnisi. Dopiero dłuższy pobyt w nowym środowisku uświadamia mu, że wartości, którym hołdował do tej pory, przysłoniły mu życiowe priorytety.

Według azjatyckiego reżysera, człowiek powinien posiąść wiedzę na temat innych kultur, aby doznać oświecenia. Rozmach egzystencji w metropolii widoczny na przykładzie zachowania Ujie, zostaje więc pokonany przez spokój i pokorę wobec praw natury. Nie jest to jednak ostatecznie rozstrzygający triumf. Miike nie umniejsza znaczenia postępu technologicznego. Zamiast tego przypomina o istotności zachowania równowagi podczas lawirowania pomiędzy światem nowoczesności i tradycji.

The Bird People in China to jedno z najciekawszych dzieł w dorobku Takashiego Miike. Ta baśniowa opowieść w intrygujący sposób porusza aktualne problemy epoki globalizmu. Azjatycki reżyser dekonstruuje fabularne schematy i pokazuje niebanalną transformację głównych bohaterów. Tym obrazem kontrowersyjny twórca udowadnia, że potrafi stworzyć coś wykraczającego poza estetykę kina grozy i czarnej komedii. Wspaniale jest obserwować, jak filmowiec z Kraju Kwitnącej Wiśni wznosi się na wyżyny swoich możliwości i zabiera nas w fascynującą podróż.