„100 idei, które zmieniły film” David Parkinson

Ewelina Świeca

13 października 2013

film.org.pl_100-idei-ktore-zmienily-film-david-parkinson | Film.org.pl

REKLAMA

i-100-idei-ktore-zmienily-film Ze wstępu do książki: Termin ‘film’ jest terminem bardzo luźnym, o czym świadczy niniejsza alternatywna historia kina. Odnosi się on w równej mierze do najwcześniejszych, niemych filmów krótkometrażowych, jak do najnowszych filmów-wydarzeń, kreskówek, dokumentów, cykli filmowych, kronik filmowych, awangardowych eksperymentów i pornograficznego exploitation. Wszystkie powyższe kategorie ruchomych obrazów w dużej mierze opierają się na wspólnym rdzeniu – zbiorze koncepcji, które przez ostatnie 120 lat określały sposób produkcji, dystrybucji, projekcji, konsumpcji i oceny filmów. (…) Ambicją autora tej książki było przedstawienie najważniejszych teorii, technik i strategii, które umożliwiły rozwój kina i zmianę jego statusu od przelotnej atrakcji do instytucji. Choć kino zawsze miało wymiar globalny, większość idei z nim związanych ma swoje korzenie w Europie i Stanach Zjednoczonych. Niektóre rozwiązania powstały w odpowiedzi na konkretne problemy techniczne i handlowe, inne koncentrowały się na estetycznych i dramatycznych aspektach kina. Niniejsza książka jest zatem tyleż kroniką oportunizmu przedsiębiorstw i pragmatyzmu i technologicznego, co ukłonem złożonym kunsztowi artystycznemu, społecznemu zaangażowaniu i widowiskowości. W istocie, bez wsparcia finansistów, pomysłowości techników i decyzji kierownictwa wytwórni, film pozostałby prawdopodobnie jednym z wielu dziewiętnastowiecznych kuriozów.

Taka oto koncepcja ujęcia treści w książce 100 idei, które zmieniły film towarzyszyła Davidowi Parkinsonowi. Autor jest historykiem i krytykiem filmowym, autorem książek o tematyce filmowej. Powyższa publikacja to połączenie albumu i leksykonu z zakresu historii kina. 100 idei (tematów-motywów-zjawisk-nurtów) z ponad stuletniej historii filmu krótko omówiono i opatrzono licznymi ilustracjami.

Na każdą z tytułowych idei poświęcono dwie strony, podając definicję omawianego zagadnienia, jego rozwój i znaczenie: około strony tekstu plus parę ilustracji. Historia kina została tu przedstawiona za pomocą zagadnień, które starano się zaprezentować chronologicznie, zgodnie z czasem ich zaistnienia bądź dominacji w dziejach filmu. Oczywiście nie zawsze tak problemowo ujęta treść daje ułożyć się chronologicznie, ale książka próbuje pogodzić te dwie metody. Autor poprzez wybrane idee prezentuje film jako przemysł i jako dziedzinę sztuki. Mówi o pierwszych optycznych wynalazkach, o rozwoju języka filmowego oraz środkach jego wyrazu, o nurtach, modach i zjawiskach, jakie w sztuce filmowej pojawiały się, przewodziły, i o tych, które współcześnie dominują. Publikacja ukazuje film od jego początków w XIX wieku po współczesne najnowsze techniki filmowe. Nie zabraknie też nazwisk i tytułów najistotniejszych, kultowych. Często pojawiają się odniesienia do historii XX wieku, która na przemysł filmowy wpływała i którą kino nieraz odzwierciedlało. To kilka „idei” dla przykładu: Bezwładność wzroku, Nickelodeon, Szkoły filmowe, Cenzura, Realizm poetycki, Filmy klasy B, Filmy drogi, Remake.

Książkę tę można potraktować jako inspirację do filmowych poszukiwań i rozwijania filmowej pasji. Osoby, które oczekują po niej zgłębienia danego problemu, zawiodą się. Tutaj znajdą jedynie ogólny zarys historyczny, krótką definicję, spektakularne przykłady. Książka może być pomocna przy pisaniu prac o tematyce filmowej i o film zahaczającej, ale tylko do pewnego poziomu zaawansowania pracy, bo przy pisaniu szczegółowych analiz filmowych może się okazać, że książka zawiera niewystarczający, niewyczerpujący materiał. 100 idei, które zmieniły film to nie pozycja naukowa, ale hobbystyczna, popularnonaukowa. Przeglądając lub czytając książkę (całościowo albo wybiórczo), wspominamy seanse, przypominamy sobie wrażenia dotyczące obejrzanych filmów, z ciekawości i sentymentu zatrzymujemy się przy znajomych kadrach przedstawiających znajomych bohaterów i pamiętne sceny.

Publikacja może być ciekawa dla osób dopiero zaczynających filmowe podróże – zdobędą oni ogólne pojęcie na temat wielu najistotniejszych filmowych zagadnień i zjawisk, poznają ważne nurty, zjawiska, wynalazki, filmy kultowe oraz nazwiska liczące się w sztuce, branży filmowej. Jest to książka również dla tych, którzy kino dobrze znają, a chcą powspominać, może i odkryć coś jeszcze, na co nie natrafili do tej pory (a na pewno coś takiego się jeszcze znajdzie). Książka dla tych, którzy niekoniecznie przepadają za naukowością filmowych lektur, wolą film oglądać i szukać na jego temat ciekawostek oraz ogólnych wniosków, nie interesują ich dogłębne analizy, nie chcą filozofować o przesłaniu.

100 idei, które zmieniły film to książka dobra na prezent, z ciekawą szatą graficzną, idealna do wspomnień i inspiracji filmowych.

Strony2