Boski Andreotti!

Boski to specyficzny film biograficzny. Na pewno nie jest to tradycyjna biografia, która próbuje odpowiedzieć na jak najwięcej pytań dotyczących postaci, a jej życie ukazać w chronologiczny, przyczynowo-skutkowy sposób. Reżyser Paolo Sorrentino przedstawia kontrowersyjny żywot włoskiego polityka Giulio Andreottiego, którego konkurencja nie mogła pokonać przez kilkadziesiąt lat. Andreotti urodził się w 1919 roku w Rzymie, należał do chrześcijańsko demokratycznej partii. Był wielokrotnym ministrem w różnych resortach oraz siedmiokrotnie premierem rządu włoskiego (od lat siedemdziesiątych po dziewięćdziesiąte). W 1993 został pozbawiony immunitetu i oskarżony o współpracę z mafią sycylijską, a także o korupcję. Wycofał się z polityki. W 1999 został uniewinniony. Z kolei w 2002 oskarżono go o zlecenie mafii zabójstwa dziennikarza Mino Pecorelliego i skazano na dwadzieścia cztery lata więzienia. Jednak już rok później uniewinniono go.

Jak widać Andreotti jest ciekawą postacią i budzi mnóstwo kontrowersji. Daleko mu do postawy człowieka etycznego. Tak też przedstawia go reżyser w swoim filmie, ukazując nam życie polityczne, publiczne oraz osobiste Andreottiego. Sorrentio przedstawia polityka, który jest dziwakiem: wstaje o świcie, bo nie może spać; ma widoczną wadę kręgosłupa i wielkie uszy; jest postrachem dla konkurencji – niesamowicie opanowany i pewny siebie. Po trupach (dosłownie) dąży do celu, którym są władza i utrzymanie stanowiska; jego postępowanie i metody nie należą do etycznych, a jednak polityk chodzi do kościoła i dużo się modli; stanowi zagadkę dla własnej żony, jest ironiczny i złośliwy; perfekcyjnie panuje nad emocjami, a jego twarz przeraża, mimo że emanuje spokojem. Film jest subiektywnym ujęciem biografii, filmową wizją reżysera dotyczącą meandrów życia polityka, którego „boskość” ma charakter ironiczny.

   

Wrażenie robi sam początek Boskiego, krótkie ujęcia, szybki montaż, świetna i dynamizująca muzyka tworzą pewną zagadkową historię, która zacznie się wyjaśniać później, w trakcie oglądania filmu. Jednak nie wszystko okaże się tak oczywiste, jak byśmy myśleli… W tym ujęciu biograficznym brak chronologii, porządku, za to mnóstwo aluzji, hipotez, niedopowiedzeń, pytań.
Niewątpliwie zachwyca odtwórca głównej roli, czyli Toni Servillo, który tworzy postać owego kontrowersyjnego polityka. Kopia jest bardzo podobna do oryginału – ruchy, gesty, mimika, (tzn. jej brak – bo obserwujemy kamienną twarz), a nawet szczegóły wyglądu fizycznego (patrz: uszy) są jak u prawdziwego Andreottiego!

Film Sorrentino jest utrzymany w szybkim tempie, dużo się w nim dzieje, niejednokrotnie wręcz trudno jest się zorientować, o co chodzi w tym polityczno-medialno-mafijnym galimatiasie, kto i za co jest odpowiedzialny, kto z kim współpracuje, kto kogo i jak bardzo oszukuje, bo kombinują wszyscy, z głównym bohaterem na czele. Ilość faktów może szokować, a dla osób, które polityką we Włoszech specjalnie się nie interesują, może być męcząca i nie do końca zrozumiała. Chaos w Boskim uświadamia, jak pogmatwana jest polityka, jak media kreują i subiektywizują ogląd na wydarzenia w świecie. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak mało, my zwykli obywatele, możemy wiedzieć o tym, co dzieje się „na górze”. Śledząc losy głównego bohatera dowiadujemy się o wszechobecnej korupcji, o współpracy z bezkarną mafią, o zleceniach zabójstw ludzi, będących przeszkodami… a ile jeszcze nie wiemy? Strach pomyśleć. I czy przypadkiem takie problemy, albo chociaż podobne, nie dotyczą całego świata, w tym naszego kraju? Historia Andreottiego i film o nim zdają się mieć uniwersalny wydźwięk.